Colofon:

Het Berichtenblad is een uitgave van het bestuur van de Nederlandse Stichting ‘Het Evangelie in Spanje’  die beoogt de zaak van het Evangelie in Spanje  - in nauw overleg met de Spaanse Evangelische kerken zelf -
vanuit de wijde kring der Nederlandse Protestantse kerken naar beste krachten te bevorderen.

Eindredactie:  G.A. Voerman - van Haselen
Geertebolwerk 25      3511 XA  Utrecht
info@evangelie-in-spanje.nl            
Website:  www.evangelie-in-spanje.nl
RSIN 8075.13.507

MEDEDELINGEN VAN DE ADMINISTRATIE
Vriendelijk verzoeken wij u adreswijzigingen door te geven aan:
Geertebolwerk 25, 3511 XA Utrecht of via het e-mailadres, zie boven...     
Voor uw medewerking zeggen wij u hartelijk dank.

BIJDRAGEN
Bijdragen voor ons werk onder vermelding van bestemming
zien wij graag tegemoet op bankrekening
NL08FVLB0226110753 t.n.v. ‘Het Evangelie in Spanje’ te Zeist,
liefst met vermelding: algemeen of: pensioenen.


Van de redactie.
Veel te snel was het weer het eind van het jaar. Toch willen we proberen dit berichtenblad nog te versturen met de kerstpost. Dat scheelt de helft! We willen U graag op de hoogte brengen van ons bezoek aan de Synodevergadering in Alicante, en van enkele ontwikkelingen in de Spaanse kerken en de situatie in Spanje zelf. Het gedicht, waarmee we afsluiten, is uitgezocht door Joel Cortés.

Meditatief moment
Drie Koningen staat voor Oosters-Orthodoxe christenen voor de voorafschaduwing van het Christusfeest dat Komen Gaat: als de Heer komt op de wolken en wordt gezien, herkend en erkend door alle volkeren. Zij vieren dus ook op 6 januari het Christus-feest. In Spanje viert men zowel 25 dec. als 6 januari. Daar is Los Reyes Majos net als hier het Sinterklaasfeest veelal ontdaan van zijn oorspronkelijke inhoud, en vooral een (kinder)-cadeaufeest geworden. Mogen wij vasthouden aan Hem die Kwam en Is en Komen zal in eeuwigheid. Een gezegende Kersttijd nog, en een gezond 2020!

Inhoud

78ste Synode van de I.E.E. 4

Jesaja 40 verkondiging van hoop. 17

Kerk. 25

Het sacrament van de gemeenschap. 25

Uitspraak geluidshinder. 26

I.E.E.: namen Comité Permanente: 26

Spanje. 26

Verkiezingen. 26

Internationale dag voor de uitroeiing van armoede in Spanje. 27

Sefardische Joden. 28

Gepensioneerden protesteren in Madrid voor betere pensioenen. 28

In Memoriam  Julio Roberto Asensio. 29

Bestuur 29

Financiën. 30

Pensioenen. 30

Gedicht 31

 78ste Synode van de I.E.E.

31 oct. 2019 Alicante.
De 78ste algemene Synode zou traditiegetrouw beginnen met een kerkdienst, om half acht. Maar voorafgaand daaraan liet men foto’s en films van de Synode in 1977 in Alicante. ?
Ongemerkt begon de dienst rond half acht, die duurde tot 9 uur.
De dienst was lang en vol, verschillende predikanten uit de classis van nu en vroeger hadden er een rol in. Het was allemaal warm en vurig en gelovig, en ze weten van hun zondigheid. Tja…

Om half tien was er de Cena, het avondeten. Feestelijk, er waren nog twee groepen in het hotel, waarvan er één Halloween als thema had. Het eten was lekker, we spraken verschillende mensen even, en daar kom je voor: die ontmoetingen.
Vrijdag 1 november 2019
. Er was een korte dienst om 9.15.
Daarna volgt Sessie 1: het instellen synode, dat is puur technisch, en duurt vrij kort. En vervolgens kwam er de hoogst interessante lezing van Corinne Lenoir (links op de foto hieronder) over Jesaja 40:1-11. 


Die vindt u hierna als apart hoofdstuk. Na de pauze werd er gediscussieerd over drie grote vragen.
 

 
1. Kun je Jesaja 40 in onze tijd toepassen als profetie? Dit is onze tijd, wij lezen door, maar in een nieuwe context. Dan krijgen de woorden een actuele betekenis. We hebben ook niet de woorden van Jezus Zelf, zoals Hij ze sprak. Corinne: Nu gaat de strijd om ecologie. Die wordt gezien als iets voor vooruitstrevende lieden, maar het gaat om watergebrek etc. om een strijd voor het leven. Basis is strijd om ons leven mogelijk te blijven maken.
2. Het gaat verder om onze identiteit. Ook in Ezra e.a. gaat het om de vraag naar het bewaren van de eigen identiteit te: ze bouwen niet als eerste een tempel maar een muur. Ook nu speelt dat in veel actuele problemen: bijv. bij het al dan niet terughalen van vrouwen en kinderen uit IS-gebied. Aan de andere kant: Ruth, zij staat open voor acculturatie en zij wordt de grootmoeder van David. We vinden verschillende stemmen naast elkaar in de Bijbel. Wij moeten in onze situatie ook zelf nadenken. Willen we Fort Europa of een open maatschappij? Er is een kentering…
Soms is de vraag: Wat accepteren we voor meer welvaart?
David: De toekomst is het enige dat zeker is, omdat God die heeft beloofd. Midden in de woestijn leven we niet in het resultaat van gisteren, maar in een mogelijkheid voor de toekomst.
Isaac: De herinnering telt ook, maar het belangrijke is nu beelden vinden, de waarden opnieuw uitvinden, beelden van hoop.
Alfredo: Spanje is macho. We hebben dat in de protestantse kerk nog steeds wel, al denken we het beter doen. Ook in kerken wordt nog weinig gesproken over geweld tegen vrouwen.
Ook werd er gesproken over God als ook een moederlijke God en
over de urgentie om op de kinderen en jongeren te letten. Het is nodig dat we aan het werk gaan, wereldwijd. Nu. We moeten spreken over onze kwetsbaarheid, we zijn als veldbloemen.
Er is niet maar één stem – ook in de kerken is diversiteit, dat kan bevrijdend werken. We moeten die bocht durven maken.
Ook kun je Jesaja 40 lezen als een beeld van de opstanding.
In veel kerken is er geen Bijbelstudie meer naast de zondagse dienst. Dan halen jongeren veel (ook onzin) van internet.
Joel: Die Weg in de woestijn, in Openbaringen wordt daar over geschreven. Je moet blijven studeren. In Nicaragua ontstond Sandinistische theologie. De meesten konden niet schrijven of lezen, er was zelfs geen papier en potloden. Ze gingen schrijven in het zand, theologen begonnen Protestanten te alfabetiseren, om te voorkomen dat (fundamentalistische) invloeden van buiten (USA etc.) met hun eigen interpretatie kwamen.
12.30 u. Vervolgens worden de Acta van de Synode in 2017 besproken, en dan krijgt Alfredo Abad, de voorzitter van de CP het woord. Zijn verslag van het werk van de CP is meer visionair dan feitelijk, hij wil werken n.a.v. deze teksten. (Jesaja 40:3 Een stem klinkt in de woestijn: Bereid de weg voor de Heer.)
“Als predikant vraag ik me af waar we als kerk heen gaan. Het is allemaal teamwork. CP, classes, raden. Deze synode is een goede vertegenwoordiging van onze kerk. We moeten ons inspannen om onze blik op de werkelijkheid te vernieuwen, kritisch naar onszelf toe, maar met ruimte voor de Geest om iets moois van de kerk te maken.” Dan leest Israel Flores het verslag over het praktisch reilen en zeilen van de kerk. Er komen allerlei onderwerpen aan bod die spelen in de kerk. Er zou een Expositie 150 jaar zijn, maar men kreeg te weinig inzendingen. Dus nu gaan we over tot plan B. Het project wordt niet afgeschoten, maar uitgesteld, er moet veel materiaal voorhanden zijn, dat nog nodig is. Ook ging het over het homohuwelijk, dat binnen de I.E.E. niet zo vaak voor komt, maar niet doodgezwegen mag worden. En over de F.E.R.E.D.E. waarvan de fundamentalisten de I.E.E. naar het 2e plan wilden sturen. Nu is het afwachten wat er binnen Spanje gebeurt. 13.30 u einde morgensessies.

14 u eten. Daarna willen we naar de Mercadona-supermarkt, maar die is dicht, de zee is net te ver, we gaan terug en ontmoeten Lilias Boyd en Alberto Araujo, die relatief dichtbij wonen, en de gelegenheid aangrijpen allerlei dierbaren weer te groeten.

16.10 u (Sessie 3a) worden de verslagen vanuit de Departementen (aanstonds per classis) besproken. Dan begroet ons Charlotte Kuffet namens de Zuid-Europese protestanten, in het Frans, en ze spreekt over 150 jaar vrijheid van Godsdienst. Zij doet met name de groeten van de Cepple. (Namens de Gustav Adolf Werke had Enno Haaks al gesproken.) De CEPPLE groepeert kerken uit verschillende theologische tradities (Hervormd, Luthers, Episcopalen, Waldenzen, Baptisten, Methodisten etc.) in hun verlangen samen te getuigen van de Reformatie in de Latijnse landen.
Mevrouw Kuffet vindt hier bij I.E.E. synodes een unieke situatie:
hier wordt vergaderd van beneden naar boven
!

Dan komen de Departementen aan het woord.
Het verslag van Classis Andalusië, is zeer volledig, is nuttig en goed te lezen. San Fernando werd door Eva Sosa bewerkt vanuit Granada, in Jerez was al een tijd geen dienst meer. Er is hoop.
In Málaga was Ruben Bernal al een jaar stage aan het lopen, nu zal hij 23-11 geordineerd worden. Israel Flores gaat naar FSEUT, als Decaan. Eva Sosa neemt Granada en is dan vrij van San Fernando. (Want José B is daar dan.)
In Noord zijn de gemeenten in Bilbao en San Sebastian dicht. Santander was al klein, José Burguillo paste op de winkel. Nu gaat hij naar San Fernando. Jaca valt onder Zaragoza en wordt bewerkt door Augusto Miliàn… Classis Noord is niet meer.
L Santander (N) valt onder de CP, die pleegt geen onderhoud, iedere 3 weken komt er wel een predikant ergens vandaan, maar ze zoeken een project, zodat ze daar kunnen blijven werken. Een mogelijkheid is een predikant op Cuba, die familie in Zaragoza heeft. Misschien kan hij in Santander komen werken. Hij komt begin december op bezoek in Spanje. Dan kan men elkaar bekijken en samen naar Santander, als het klikt, en de Geest het ook vindt, dan hebben we daar een samenwerkingsproject in Santander. Ook moeten er nog gesprekken komen met de CP etc.

Madrid en Extremadura vormen samen één Classis. Ook onder de pastores hier wil men een WhatsApp groep maken. Dit betreft het hoofdstukje communicatie. Móstoles (nabij Madrid) werd tot nu vanuit Mérida aangestuurd door Mariano Arellano, nu wordt dat Ricardo Moralejo, die part-timer is in Extremadura.

Verder met de Levant – Keith Brown is weg uit Torrevieja, men zoekt nu een predikant die niet alleen Engels spreekt, maar ook Spaans. Teresa Sancho is sinds januari 2019 aan het werk als predikant voor Iglesia de la Siesta is Torre vieja. Dit was Verslag over de Ambten.
Het Departement voor de Jeugd toont filmpjes over jongeren en diaconie. In Catalonië leren ze veel van jongeren. Ze hebben filmpjes opgenomen om dat te laten zien. ‘Implícate’, was het sleutelwoord. ‘Doe mee!’  Weet je wat er gebeurt…? Zo niet, zoek het op! Veel vragen t.a.v. eenzaamheid, armoede etc.. Mat 25:40? Implícate! Doe mee, zet je in.
Er is ook een goed filmpje van het centrum Los Rubios. De CEAR e.a. (vluchtelingenopvang in Malaga etc.) wordt getoond.

Dan is er de informatie. Nu is er een nieuw blad in zwart en wit ‘Protestanten’. Er is geen Verslag. Maar ze zijn trots op wat ze hebben gepresteerd. De inhoud is primair liturgisch, ook staat er wat actualiteit in. Niet duur vinden zij. Je kunt nog betalen. In het vervolg willen ze de 3 keer per jaar een blad uitgeven bij de grote feesten. Marta, Israël en Jonatan plannen voor 2020 3 nummers. Velen vinden het duur, met de post kwam het niet altijd aan. Ignacio Simal heeft al die tijd de informatie via internet en Facebook verzorgd. Hij is niet onder de indruk van de website van de I.E.E. maar wel die van Noviciado, die onderhouden wordt door Yolanda Gomez. Jonatan werkt aan de tijdschriften. Er wordt gesproken over projecten, en informatie op papier.


17.10-17.45 pauze. We spraken verschillende mensen J.

Vertegenwoordigers van kerken in het VK spreken kort. (Sessie 4.) Penningmeester: Ruth Camacho vertelt ons: Er is sprake van een zeer delicate situatie. Gebrek aan geld betekent dat ze vastgoed moeten verkopen. Maar de Zending van de kerk is ook belangrijk, die moeten we volhouden, er zijn nog 6 gepensioneerden die door de kerk worden betaald. (Een van hen sterft onverwacht kort na de Synode.) L
Ze streven naar een stabiel en evenwichtig beleid, ooit zullen ze zelfstandig zijn. Ze krijgen lang niet meer binnen wat ze vroeger hadden. Belangrijk is dus dat er door de gemeenten en de Classes wordt betaald wat is afgesproken. We moeten ook onze kerk op de been houden. Er komt o.a. veel minder geld van IRPF. (Franse Protestanten.)
Intern was het inkomen in 2017 nog 155.803 € en in 2018 191.181 €, maar Internationaal 108.019 en 72.569, dat is dus flink minder. Alle gulle gevers worden bedankt, en ook onze Stichting wordt met name genoemd. Er is wel een hoge schuldenlast, voornamelijk veroorzaakt door de pensioenproblemen van de afgelopen jaren. Op het scherm zie ik een bedrag van ruim 1.67 miljoen euro voorbijflitsen. Joel Cortés vertelt een en ander over de succesjes en de teleurstellingen bij de processen rond de pensioenen. De Spaanse regering blijft steggelen, en weigert de uitspraken van het Europese Hof in Straatsburg toe te passen op de andere predikanten. De uitspraken van het Europese Hof lapt het Hooggerechtshof aan de laars. Het gaat wel om 64.000 €! Wat gebeurt er met die predikanten? Solidair zijn is belangrijk, zegt de Penningmeester. Maar het is ook belangrijk dat kerken op tijd betalen. Uiterlijk begin van de zomer moeten ze de begroting van het vorige jaar inleveren. De eerste krijgt een beloning.
?

Nu is het de beurt aan de Instituten. ASP (Acción Social Protestante) in Alicante heeft 34 vrijwilligers van buitenaf, en die werken samen met de kerk. Er zijn voorlichtingscampagnes op school etc. maar ook worden er – mits ze voorhanden zijn – hygiëne-producten uitgereikt. (Kam, zeep, maar ook maandverband etc.)
Elke donderdag: de kledingbeurs, dat is speciaal een ding van moeder Carmen Manzanas, die helpt veel mensen. Het koor (dat wij nog gaan horen) is in Madrid ingezet om geld binnen te krijgen. Zo werken mensen samen voor mensen.
Bet San het Huis voor de Ouderen bestaat 50 jaar. Het doel van de eerste directrice was: eten en een bed. Later kwam daar respect bij. Nu is het doel: geconcentreerde aandacht per persoon. Men wil de ruimten verbeteren, zodat Bet-San niet meer een instituut is, maar meer een thuis. Er zijn veel manieren om van alles te verbeteren. Narcís de Battle is er voorganger. Een filmpje toont veranderingen door de tijden.
El Faro. Dat is ontstaan uit de arbeid van ds. Carmen Sánchez. Het is een groot werk. Ook zij hebben steeds een groot gebrek aan geld. Verschillende soorten kinderen worden er opgevangen, straatkinderen, sociale randfiguren, maar ook kleine crimineeltjes. Na school zorgt men voor een 4-uurtje, huiswerkbegeleiding etc. Ook zijn er kampen. We zien nog een filmpje over El Faro. Daar worden slachtoffers van misbruik opgevangen.
Frater Nadal is het project in Rubí. Ds. Jonathan Navarro spreekt er over. Ook de hulp uit Nederland wordt genoemd.
J
SEUT: Er zijn veel veranderingen. De naam is nu Faculteit SEUT. Maar door zeer sterk teruggelopen inkomsten uit Duitsland van het Fliedner Instituut, moesten er draconische maatregelen genomen worden. Directeur Dr. Pablo de Felipe is vertrokken, hij kon gelukkig terugvallen op de Universiteit van Madrid. Hij werd tijdelijk vervangen door Israël Flores, de secretaris van de CP, en predikant in Granáda die na rijp beraad bereid is aan te blijven voor 60%. Ze kunnen niet volhouden wat ze tot nu toe konden doen. Er is een ongemakkelijke situatie ontstaan. Afgelopen cursus ging Pedro met pensioen, Puri dit semester. Israel Flores legt zijn visie uit: faculteit SEUT is primair een seminarie, het gaat om theologie. Bijbels, pastores, etc. De kerk moet zich ook daarvoor interesseren. Het FSEUT werkt nauw samen met de IEE, maar ook met andere Protestantse kerken. Verder is er via internet het onderwijs op afstand. Aan de ene kant is het van belang het niveau te bewaren, maar aan de andere kant zijn niet alle gemeenten geïnteresseerd in een geleerde. Ze moeten ontdekken wat er wel mogelijk is. Het is een faculteit die dingen heeft die andere faculteiten niet hebben.

De beide scholen hebben samen 2.500 leerlingen, het Porvenir  1.186 en het Juan de Valdés 1323, er is 366 man personeel.
Er zijn veel veranderingen in de dynamiek van het lesgeven, experimenten met het gebruik van verschillende zintuigen bij het leren, met samenwerken van oudere- en jongerejaars, de eerste leerlingen van deze scholen hebben nu hun propedeuse gehaald aan de universiteit.
J De richting VWO op het Porvenir heeft dit jaar iets minder leerlingen. Maar er is meer vraag nar technisch onderwijs, opvoeding, en sociale vorming.
Het onderwijs in Spanje lijkt minder goed dan in rest van Europa. We hebben veel bij te dragen. Er wordt een korte video getoond van (en over) de Fr. Fliedner Federatie: Colegio Juan de Valdez. El Porvenir, SEUT.
Ook over de projecten: beurzen, en concerten om die beurzen te vullen.
Een jonge man vraagt: “wat heeft dat helemaal te maken met Protestantisme, dat is toch kwestie van de kerken? Welke religie leren ze hen eigenlijk in de scholen?” Joel Cortés merkt over de 2 scholen op, dat dit de enige confessionele scholen zijn in het land.
 We hebben wel een invloed door geest van het onderwijs.
Vanaf het begin hebben de kerken scholen gesticht. 2/3 van het patronaat van de FFF is gekozen door de kerken. Ook in andere lagen van de FFF hebben de kerken veel zeggenschap!
Die beurzen voegen veel toe voor studenten. Als er geen studenten zijn krijg je geen predikanten.
De naam Evangélico, zegt iemand, staat op bordjes van scholen en SEUT. Het gaat om geloofsbegeleiding, we helpen ze hun geloof te beleven en te ontdekken.

Los Rubios Ds. José Luis Mochón vertelt.  Er komen allerlei groepen, scholen, kerkelijk, etc. uit heel Europa. Daardoor leren ze de I.E.E. ook kennen. Hij laat een filmpje zien: Juntos para juegar. (Samen spelen. Over gehandicapte jongeren.)
Los Rubios heeft een sterker team met het toetreden van Damaris Ruíz de Miguel en Elizabeta Kitanovic tot het bestuur, en María González bij het team van beheer, ontwikkeling en aandacht.  Mond op mond reclame helpt. Er is veel aandacht voor wat verschillende groepen nodig hebben. (Bijv:
https://www.sentwell.org/adelante) Nieuwe doelen zijn: uitbreiding van de doelgroep, bijv. werken met gehandicapten was een oog-opener, ze kunnen dat aan. Ook van een conferentie van mensen uit de zending hebben ze veel geleerd. Bijv: het aanpassen van menu’s etc. Financiën: In dec. 2017 kregen ze een gift van de Presbyteriaanse kerk in de USA van 5000 $ = 4.290,77 € voor het werk met immigranten en vluchtelingen. Een positief budget maakte dat wat reparaties konden worden gedaan. Wel zijn ze afhankelijk van de toegezegde gelden van de GAW om de rest van de reparaties te doen. Ze blijven actief in oecumene, immigranten en sociaal werk. Ook in de samenwerking met de RKK en de gemeenteraad v Málaga. We zien foto’s van zee, strand en tuin, jongerenkampen I.E.E. kinderen uit Niger, kinderkamp met de ‘Samen-spelen-club’ (filmpje) en een kerkdienst.
Dan is er nog El Camino’ Het verslag blijkt later opgenomen in een film.) Ze hebben er een koor, dat is naar de USA uitgenodigd. Wat later gaan ze ook voor ons zingen. Want het is tijd voor de Velada
'''.
Dat was een uitgebreid ‘avondje’, aangeboden door El Camino, dat begon met een gedicht: Plantaré un Castaño (Frederico Pagura) – een epische verwijzing naar de eigen strijd. Het ging verder met een filmische presentatie van El Camino, (‘daar héb je je verslag!!!’) en een verhaal door Teresa Sancho (een lokale legende over een reus en een meisje en een berg Puig Campana). Dat alles werd gevolgd door een uitgebreid concert. Het koor, Oscar Espla, zong veel klassieke stukken.
Het avondeten was er vanaf 10 uur. We zaten bij mensen uit Madrid aan tafel. Dat was interessant…
?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_
Zaterdag 2-11-2019 begon om 9 uur met een korte dienst, gevolgd door de 5e sessie, over de classes.
1. Andalusië. Er ging ergens iets mis met samenwerking met Engelssprekenden, maar komende seizoen zijn er predikanten in alle kerken, ook in San Fernando, ook in het missiegebied. Ze hopen dat de kerkmensen wat actiever worden. Er is meer oecumene, 3 jaar geleden was er in Granada een interreligieus comité, er waren ontmoetingen, ook in San Fernando. Al 7 jaar zijn er contacten met de RK parochie. Dat geeft moed in het Zuiden!!!
David Casals (de penningmeester van de classis) spreekt over 2.Catalonië Er zijn daar veel vergaderingen, er staat heel veel in de documentatie. Maar er is iets mis met de historische kerk van Rubí, die is er slecht aan toe: de tijd dringt. De extra eisen van de Gemeente kunnen niet worden opgevangen door de begroting.
Er is ook gebrek aan geld om meer predikantsplaatsen te realiseren. Reus: we zijn een levende kerk en moeten ons laten zien.
Sants: Jongeren en kinderen vragen de aandacht. De situatie is problematisch. Ze doen veel, ook in Aiguaviva. Erg goed wat ze daar allemaal doen, zegt Victor Hernández. Er zijn binnen de I.E.E. maar 3 plaatsen waar kampen zijn: Madrid, Aiguaviva, en Los Rubios.

3. Levant. Daniel Manzanas spreekt. Ze werken wel veel met Skype, maar het blijft een probleem dat de gemeenten ver uit elkaar liggen. Normaal zou je regelmatig aan kanselruil doen, en elkaar bezoekende gemeenten. Maar door de crisis, en de diaspora, zijn bijv. in Valencia veel mensen teruggegaan naar hun thuislanden. Zoals het VK. Brexit speelt een verontrustende rol. In Torrevieja, een Engelssprekende kerk, komen veel minder mensen. Alicante is actief in ASP en Camino, Cartagena en Torrevieja geven ook hulp aan gemeenteleden.
Oecumene: er is minder contact met de RKK, maar wel met andere denominaties. Men is actief in een oecumenische raad. Ze waren bij vieringen van bejaardenhuizen in de stad. Van een echtpaar bevonden beiden zich na een ziekenhuisopname in verschillende tehuizen, de kerk assisteerde in een hereniging.
Er zijn vaak weinig kinderen.
L

4. Madrid-Extremadura Daar werkt men met jongeren, en ze gaan er mee door. Er is ook een groep adolescenten. Daar doen ze leuke dingen mee. Mariano Arellano (Mérida) doet aan een Mission. ‘We zijn er nog’, zegt hij. ‘We hebben geen goed plan voor de zending, moeten we er iets aan doen’. Vlg. synode hoopt hij daar meer over te vertellen. J Lokaal is er veel gedaan. De schulden zijn wel gebleven, maar we blijven bijdragen aan de centrale kas. Wellicht zijn er kansen voor een project in Aragón in Jaca. Dan spreekt Joan Medrano opnieuw over het probleem van de jongeren. Ze moeten alternatieven zoeken voor zomerkampen. ‘We zouden kunnen samenwerken als classes en I.E.E.’
5. Mallorca laat Miguel Navarro aan het woord, o.a. over Amor en Acción: Er is een kledingbank etc., eten op woensdag, voedselbank, bloedbank, etc. Ze doen ook culturele dingen, waardoor mensen hen leren kennen. Verder zijn er lofprijzingsdiensten op woensdag, daardoor is er meer betrokkenheid, etc. Heel actief.
Op zondag zijn er 2 diensten, op 2 adressen. Capdepera, is terug op 15 personen, een tijdje was het een huisgemeente. Er zijn veel kinderen.

6. Menorca Ds. Josué Sintes zegt: een verslag bevat getallen etc. maar gemeente leven is iets anders. Aan de 125-jarige verjaardag van de kerk is veel gedaan. Er is een straat vernoemd naar de eerste predikant. Ook aan 500 jaar Hervorming is veel aandacht besteed.... J  Dat is einde van sessie 5. Er is nog tijd over, en de vertegenwoordiger van de Bijbelvereniging spreekt.

2 november 2019 11.30 u zijn we terug na een pauze.
Parel heeft gegroet en gesproken namens de Stichting Het Evangelie in Spanje. Namens u dus! Applaus. ‘Ze spreekt zulk mooi Spaans’, hoorde ik zeggen.
J J J 
Sessie 6: Nu zijn er verkiezingen voor de CP, de gedelegeerden worden bij name geroepen om aan te geven dat ze er zijn. Alfredo Abad, Damaris Ruíz secretaris 2, penningmeester Ruth Camacho en David Manzanas 1e assessor blijven zitten. Elke 2e jaar moet men de andere helft van de CP opnieuw kiezen. Zo blijft er continuïteit. Voor de posten vice-president (nu Marta Lopez), secretaris 1 (Israel Flores) en assessor 2 (Mariano Arellano) moet opnieuw gestemd worden. Het is een open verkiezing. Dat neemt tijd. Allen worden met ruime stemmen herkozen. Er is applaus voor de aftredende CP, die gelijk is aan de nieuwe, en er wordt een foto gemaakt.
Een wonder: voor het eerst hebben we het gered binnen de tijd.
Nu op naar de foto van alle deelnemers. Die hoort nog bij deze sessie.

Om 12.45 gaan we terug. Intussen hebben we aardige gesprekken met iemand die ook in Nederland is geweest. (Heel keurig: hij stuurde eerst zijn vrouw om contact met ons te leggen.) Hij vertelt dat er in Spanje tegenwoordig veel meer fundamentalisme is: 90% v.d. protestanten. De historische kerken worden ondergesneeuwd.
We zijn vroeg, dus we beginnen alvast met sessie 7. Daarin gaat het om allerlei huishoudelijke reglementen, en de vraag of instituten ook vertegenwoordigd zijn als stemgerechtigd in de Synoden. Er wordt lang over gepraat, maar men komt er niet uit, dus we gaan eerst maar eten.


16.15 u. Nu gaat men verder met het juridisch gekrakeel. Uitgezocht is: Aanbevelingen behoeven een simpele meerderheid, besluiten moeten absolute meerderheid hebben. Dat weten we dan. Dat gaat over de kandidaten voor de vlg. CP. Er moet eerst met hen gesproken worden, en dat moet gebeuren in het jaar voor de volgende synode. Het lijkt volkomen logisch. Aangenomen. 

Verder stemt men over Jaca en Zaragoza. Ze liggen 100 km van elkaar. De classis Norte bestaat nu al niet meer. Het gaat niet over Casa Mamre, dat is al een nationaal gebeuren. Het is een heel complexe pastorale toestand, die ze zaak voor zaak moeten bestuderen. Dit is een pilot project. Er wordt nog verder over gestudeerd. Ook wordt er gesproken over zaken als de uren stage die een kandidaat tot de Heilige Dienst moet lopen. Dit wordt een zaak voor de volgende synode. En alle verslagen moeten de volgende keer op tijd en schriftelijk ingeleverd worden. Punt uit.

Eindelijk is het Pauze tot 18.30 u.
Parel en ik hebben zo’n 20 minuten met de voorzitter van de CP, Alfredo Abad, gesproken.
Onze vraag was: wat verwacht de CP van ons, wat kunnen wij voor jullie betekenen? Hij zei: De familiebanden zijn belangrijker dan het geld. 
Maar... we zouden contact kunnen leggen met PKN (maar die zijn niet geïnteresseerd in ons als Stichting, dus is Alfredo ook niet geïnteresseerd in de PKN.
Maar wel in contacten met Theologische Faculteit van VU voor meer samenwerking met Faculteit SEUT. (Daar gaan we natuurlijk ons best voor doen.) 
Ook hadden we het even over de persoonlijke contacten met de IERE.


Verder wordt er gesproken, na de pauze, over het Departement voor de Jeugd. Tot nu toe valt Jeugd onder het Departement Formación y Educación. Nu wil men een apart Departement voor de Jeugd. Er komen allerlei voorstellen naar boven, maar het gebrek aan jeugdige participatie blijft (net als in Nederland) een probleem. Een jongere
(25 jaar!), zegt dat ze niet geïnteresseerd zijn in kampen, hij wil dat er jongeren van iedere classis voor de volgende synode wordt uitgenodigd, en dat de CP apart met hen praat. Dat roept nog meer verhalen uit de practijk op. De jongen zegt: Je moet wel ervaring krijgen als lid van de synode. Er is hoop. Een ander: blijf werken, blijf hopen, jongeren hebben het nu druk, ze komen later wel terug!
Dan wordt het tijd om mensen te kiezen die de volgende synode zullen leiden.
Voor de 79ste synode worden dat: Yolanda Gomez en Luis Pelegrin.
Alfredo Abad belooft informatie tegen het eind van het jaar.
Damaris Ruíz eindigt met de kreet: Implícate!!! (‘Doe mee!’)
Waar vindt de volgende synode plaats? Dat wordt eind 3e trimester 2020 duidelijk.

Alfredo heeft het laatste woord. Hij bedankt Corinne voor de lezing: Dit was iets dat we nodig hadden. Ze krijgt een knuffel. En een bloemetje plus pakje. Ook anderen krijgen dank en lof en een bloemetje.
Verder spreekt hij waardering uit voor de vertegenwoordigers van instituten die aanwezig waren, voor oudgedienden Jose Morales en Alberto Araujo die waren gekomen, en voor de classis Levant, waarvan de mensen veel werk hebben verzet. En dank voor het kunstwerkje. Daniel Manzanas dankt: het was teamwerk. Ze hebben het ecologisch geprobeerd. De pen is gemaakt uit rijst! Na het avondeten mogen we een plastic dingetje teruggeven. En de stembriefjes. Plus evt. ongebruikte notitieblokken. Morgen is de afscheidsdienst in de stad. Er komt een bus. 8 uur: einde van de 78ste synode.


Gesprek met Joel Cortés.

We spreken over de minderheidssituatie van de klassieke kerken: IEE, IERE, Hermanos en Baptisten, die intussen een heel kleine minderheid vormen omdat ze niet groeien. De Evangelicals groeien wel. Als kool. Daar zit ook de problemen met de F.E.R.E.D.E. Volgens hem is het maar een kleine minderheid die hen naar het tweede plan wil afserveren. Het is bitter, want de I.E.E. stond met de Comisión de Defensa aan de wieg van de F.E.R.E.D.E. Maar hij heeft nog hoop. We spraken over jongeren, die niet zo geïnteresseerd zijn, over hemzelf, met veel werk voor IEE, naast zijn eigen werk. Dat werd door het gezin niet altijd gewaardeerd. Over Bet-San, over de Duitsers die hadden afgesproken samen te werken t.a.v. demente bejaarden en toen opeens afhaakten. Maar er wordt in Bet-San nog steeds heel veel goed werk verricht. Over het SEUT: Vooral financiën zijn de reden dat Felipe de Pablo weg moest. Hij was erg duur, heel goed als bèta-wetenschapper, maar minder als theoloog. Hij blijft werken voor de Agencia Española del Medicamento en blijft aan als coördinador van het Centrum voor Wetenschap en Geloof. Israel Flores is veel geschikter als theoloog en decaan. Dus dat is een win-win situatie. El amor no se paga zei hij over ons. (Liefde is onbetaalbaar.)

’s Avonds zaten we zonder opzet aan tafel bij Charlotte Kuffet van de CEPPLE, en Alfredo Abad. Zij hebben de banden met o.a. de protestantse kerk in Portugal aangehaald en streven naar meer samenwerking tussen de protestantse kerken van de Zuid-Europese landen.
Later kwam de vrome en vrolijke predikant van Palma de Mallorca, Miguel Navarro, nog bij ons aan tafel zitten. Hij is erg optimistisch, de gemeente doet het goed, 2 diensten per zondag, ook Bijbelstudie op woensdag, er zijn veel jongeren, en CapdePera is weer aan het opkrabbelen. Dat is een tijd een huisgemeente geweest.

3-11-2019 zondag. We hoefden niet héél vroeg op, de bus om ons naar de kerk te brengen kwam om kwart voor 10. De mensen checkten uit, en namen hun bagage mee, die in Alicante, in de buurt van de kerk werd gestald. Handig. Ik ging mij bij Carmen Manzanas (weduwe van Paco M.) in huis, achter en boven de kerk, even opfrissen. Ze liet mij meteen de 'ropero' zien, waar aardig wat kleren netjes aan rekken waren opgehangen.
Met een 75 man was de kerk overvol, er werden stoelen van boven uit de huiskamer van moeder Manzanas gehaald. Alles was via Beamer mee te zingen en te lezen. Ook ‘welkom in de eredienst’ in het Nederlands. 

Het was een avondmaalsdienst, met veel predikanten in toga, en aan het eind een klonk een ‘lang zal hij leven’ voor Jose Manuel Mochón op zijn Spaans; Feliz, feliz cumpleaños deseamos para ti; 
que el Dios omnipotente te quiera bendecir. 

Feliz, feliz complenños, de Dios felicidad 
Que tengas en la vida y por la eternidad

De dienst begon om 11.10 u en was afgelopen om 12.30.
We maakten een afspraak voor de volgende dag met Lilias Boyd, een goede vriendin, waarna wij meenden de middag vrij te hebben.

Er werd na de dienst uitgebreid afscheid genomen, velen zouden elkaar in lange tijd niet meer zien, en intussen bleek dat Felisa Morales zich over ons had ‘ontfermd’. 
We werden ontvoerd naar een restaurant, en daarna gingen we met hen mee naar huis. 

Het was een intensieve zondag geweest.

De volgende dag hadden we nog een uitgebreide lunch bij Lilias Boyd en Alberto Araujo, trouwe vrienden sinds de jaren vijftig, en mensen van gewicht.
Aan het eind van de middag konden wij een paar uur Alicante bezoeken, en toen zat ons bezoek aan de 78ste synode van de I.E.E. er ook voor ons op. Het was een heel intensieve tijd, waarin we veel contacten hebben versterkt, en enkele andere hebben aangeknoopt. 

Het reilen en zeilen van de Synode was interessant, omdat er zowel via de lezing van Corinne Lenoir, docente Hebreeuws en Oude Testament in Parijs, als via de soms intense discussies over de dingen uit de practijk, op alle niveaus het leven van de kerk en de gemeenten gevoed werd in interactie van alle lagen. 
Inderdaad, dit is een kerk die níét van boven naar beneden wordt bestuurd, maar die geïnspireerd door Boven probeert samen te werken om Hoop door te geven, en een weg te banen voor de Heer, en voor Diens schapen…                  GVvH   PPV


Jesaja 40 verkondiging van hoop.


Geliefde broeders en zusters het is voor mij een grote vreugde om hier te zijn en deze overdenkingen met u te kunnen delen. Te midden van al uw doelen en uitdagingen die in deze synode worden besproken, hebben we nu een moment om terug te keren naar de fundamentele teksten die ons geloof en onze daden voeden. Dus laten we vandaag Jesaja 40: 1-11 nog eens lezen.
Ik stel drie fasen voor; eerst de context waarin deze woorden zijn geschreven, om te proberen te begrijpen wie de eerste ontvangers van deze tekst waren. Lees dan de tekst aandachtig door, de afstand die ons scheidt van Jesaja en de manier waarop hij schrijft serieus nemend; om Jesaja te ontvangen als een rijk en kostbaar literair werk. En tenslotte de uitdaging aangaan om deze tekst ook te ontvangen als een boodschap voor ons; wat is Jesaja's woord van hoop voor ons nu we 150 jaar bestaan van de Spaanse Evangelische Kerk vieren?

I. de context van Jesaja 40
Met Jesaja 40 openen zich nieuwe horizonten. In het grote boek van Jesaja en zijn 66 hoofdstukken is het als een nieuw boek in het boek. Ervóór is er een eerste boek, een eerste Jesaja, met een heel andere boodschap: het is een profetie van het oordeel tegen Israël, dat de werkelijkheid niet wil zien of horen en niet naar de profeten luistert. En gebeurt er wat er wordt aangekondigd: wat nooit had moeten gebeuren: de Babyloniërs dringen het grondgebied van Juda binnen, ze nemen de elite van het volk in ballingschap (de familie van de koning, de hoge ambtenaren, de meest vooraanstaande ambachtslieden), ze plunderen en vernietigen de stad en roven de tempel leeg.
Voor de inwoners van Juda is het het einde van een wereld.

En je moet altijd goed beseffen dat de meeste teksten van het Oude Testament een literatuur zijn van crisis, geschreven of herzien na de verschrikkelijke gebeurtenis van de Babylonische invasie van Jeruzalem. Hoe moet je overleven, hoe kun je begrijpen wat er in het heden gebeurt in het licht van de beloften van een God, terwijl Die niet meer in staat lijkt Zijn volk te verdedigen, of zelfs maar indachtig te zijn?

In bijv. het boek Klaagliederen wordt het trieste lot van Jeruzalem beschreven, als: vernederd, verlaten door haar man en overgeleverd aan haar tegenstanders; er is geen troost, dat is het refrein. 

Maar zie, Jesaja 40-55 komt als een antwoord op het boek Klaagliederen: de ellendigen van Sion ontvangen al troost: de verwoesting van de tempel en het innemen van Jeruzalem zijn tijdelijk, God komt om Zijn vrouw/volk te troosten, het lijden is al bijna voorbij. Alles gaat veranderen. Deze boodschap bereikt mensen die nog in ballingschap zijn of al op de terugweg. Een deel van de bannelingen komt terug dankzij de politiek van de nieuwe dictator: Cyrus, de Pers.
Maar Jeruzalem wordt niet meer wat het was, het blijft vrij onbelangrijk in het grote Perzische imperium. Er vindt onrecht plaats en veel sociale conflicten, de beloften van herstel moeten kennelijk anders gelezen worden, net als het beeld van van de Trooster. Dat is wat de 3e Jesaja, het laatste deel van het boek, iets later doet: de verwachtingen worden niet gerealiseerd in de historische realiteit, dan gaan ze de beloften buiten onze geschiedenis projecteren, naar een oordeel, het einde van de wereld.

Maar wij waren nog bij de tweede Jesaja, die van hoofdstuk 40. Het boek wordt toegeschreven aan een profeet (of aan een groep van profeten-Schriftgeleerden), net terug uit de ballingschap, die een eerste collectie teksten bewerkt van profetieën van een Joodse profeet in Babylon, die (in hoofdstuk 40-48) de terugkeer had aangekondigd. Het is een groep die getuige is geweest van de val van Babylon (539). Zij denken dat als de ballingen instemmen met terugkeer, Jeruzalem weer zal kunnen bloeien.
Ze hebben niet allemaal dezelfde visie op en begrip van geschiedenis, Gemeenschap en God, en ze zijn gevoeliger voor populaire volksreligie dan andere groepen priesters en Schriftgeleerden.

Het is een tijd waarop het leven van elk individu zinloos lijkt, waar de toekomst onbegrijpelijk of onvoorspelbaar is.
Jesaja 40 is een vitaal en urgent bericht dat een depressieve gemeenschap moet stimuleren, een gemeenschap zonder illusies, die niet weet hoe men de eigen identiteit moet definiëren, hoe de relaties van solidariteit en rechtvaardigheid opnieuw moeten worden opgebouwd.

Ook wij leven in een uiteenvallende samenleving, waar we de oude richtlijnen kwijt raken.

II Lees de tekst

Er is een parallel tussen het begin van hoofdstuk 40 en 52: 7-10, die het kader van dit werk vormen, het is a.h.w. de inleiding en de conclusie, en dit helpt om te begrijpen wat Jesaja's belangrijkste verklaring is: de periode van lijden is voorbij, er wordt een nieuw pad geopend en God bevindt Zich op dit pad.
In Jesaja 40, 1-11, is er een verhaal, een gedicht dat wordt gepresenteerd als een samenspraak via verschillende stemmen:
- Ten eerste (1-2) het einde van ballingschap en troost wordt aangekondigd. Het is de eerste grote aanmoediging, maar we weten niet wie er met wie praat.
- Dan volgt een anonieme stem, (3-5). Deze stem roept op om een weg te openen in de wildernis voor de Heer en er zijn verschillende lezingen van v. 3: een stem roept in de wildernis: Open een weg voor de Heer / een stem roept: Open de weg voor de Heer in de wildernis. Het zijn twee verschillende interpretaties, afhankelijk van de context waarin de tekst wordt gelezen. Maar eigenlijk, in de tekst van Jesaja 40, is het de tweede grote aanmoediging. De openbaring van de glorie van de Heer is niet langer een visioen, maar die manifesteert zich in de dagelijkse wereld zichtbaar voor iedereen. Je zult zien dat de Heilige aan het woord was.
- Dan hoor je een nieuwe dialoog (6-7) Proclameer! zegt er een’ Wat moet ik zeggen? is het antwoord van een ander.
Wie die aankondigers zijn, weten we niet. Wat we wel kunnen zien is, dat deze vraag: ‘wat moet ik zeggen’ alleen hier in het Oude Testament voorkomt. Dat betekent dat we ten tijde van de ballingschap de profetie in een moment van diepe crisis zien.
- Maar vers 8 bevestigt als antwoord de stabiliteit van het woord van God. Het woord van God wordt gerealiseerd, het verandert de wereld.
- En een andere stem richt zich tot een boodschapper voor Jeruzalem (9-11) om het goede nieuws te verkondigen: Hier is je God, hier komt de Heer, hier is Hij als herder van Zijn kudde. Gods actie zal spoedig worden gezien, de zorg voor de zwaksten; niet in een spectaculaire grote kosmische oorlog, niet als een manifestatie van kracht en oordeel, maar als een herder die in Zijn armen de lammeren verzamelt en zorgt voor de pas bevallen schapen. 

Ik zal drie opmerkingen maken bij het lezen van deze verzen:

-1) het eerste wat we vinden gaat over spreken; de tijd is gekomen om op verschillende manieren iets te zeggen: troosten, spreken tot het hart, om een moment, om intelligentie, moed en vreugde te wekken om te roepen, om te verkondigen; het gaat niet alleen om praten, het gaat om communiceren, het weven van contacten en relaties.

Maar wie moet er praten? Er zijn verschillende stemmen die niet erg goed geïdentificeerd worden, allen zijn dragers van een deel van de boodschap. Werkwoorden zijn meervoud, maar acteurs zijn anoniem. Het is een verzameling van verschillende stemmen. (In ieder geval de stem van God: "troost", een andere stem die uit de hemel komt, en de stem van de profeet...) En het is in dit gesprek dat de kenmerken zichtbaar worden van God die hen bevrijdt van verlangens en frustraties. Het is geen monoloog die uit de hemel valt. Iedereen daar moet iets zien, begrijpen wat er verandert, er uitdrukking aan geven en zich inzetten voor wat er aan de hand is. Het zijn woorden die effecten hebben, die wérken, die concreet zijn.

En de eerste concretisering is de troost. Om hoop te geven en om op te beuren moet je eerst troosten, het comfort bieden dat een grote zucht van opluchting oplevert wanneer men erin slaagt om met angst en verdriet om te gaan. Hier hebben we ook een sterk werkwoord: troost! Het is niet alleen een sympathiek gebaar van empathie; het gaat om het opnieuw aanmoedigen, het herstellen van iemand of iets dat werd ontwricht. Er ligt een enorme kracht in de gebaren van troost, die mensen niet achterlaten in de staat van wanhoop waarin ze waren, maar die hen opheffen, hen aanmoedigen om in beweging te komen. In de Klaagliederen wordt het beeld gebruikt van een mooie Sion-vrouw, verlaten door haar man, vernederd en overgelaten aan het geweld van de tegenstanders. Er is niets anders dan verlating en geweld, er is geen trooster (Klaagl. 1, 2.9.17.21).
Jesaja 40-55 daarentegen, verkondigt de troost.

Het is in Sion dat God Zich bevindt en daar zal Hij door alle volken van de aarde worden geprezen. Sion staat op het punt haar belang te herwinnen, haar pracht na de onteigening van het land. Als Sion getroost is, met een nieuwe waardigheid, kan zij op haar beurt haar kinderen, de inwoners van Jeruzalem, troosten; een nieuw onderwerp komt aan bod.
De Vrouwe Sion die in andere teksten (Jesaja 1) zeer negatief wordt neergezet, een prostituee wordt genoemd, gestraft en vernederd, krijgt hier opnieuw een positief beeld, en wordt opgeroepen om te prediken (v 9).

2) En wat is dit goede nieuws? Daar gaat mijn tweede opmerking over:  het is een dubbele proclamatie: alles is betaald (v 2) en er is een nieuwe weg (v 3)!
De aankondiging van het einde van schulden is als een koninklijk besluit; in de culturen van het oude Oosten is het de koning die vrede verkondigt, redding, die schulden kwijtscheldt; hier hoort de Gemeenschap dat hun gedwongen dienst (hun dienstplicht) al gedaan is (Hij zegt: het is vervuld), dat men hun schuld al voldaan heeft, dat men "twee keer van God de prijs van hun zonden heeft gekregen". Het is als een echte amnestie, alsof we in de troonzaal van een koning waren, maar hier is het God die vergeeft en Zijn hand reikt, en Zijn volk op weg leidt. Omdat de proclamatie van troost concreet wordt in de bouw, vallen we terug op taal van politieke macht, van een Keizerrijk.

Er wordt een keizerlijke weg geopend
. De gebruikte uitdrukkingen: ‘een weg openen’, ‘een weg aanleggen’ roepen het beeld op van de enorme arbeid van de Imperator Cyrus die wegen laat aanleggen voor zijn veroveringen en zo zijn hele imperium met elkaar verbindt. Maar hier gaat het niet om de weg van de Perzen, maar om die 'van onze God' (v 3). Voor wie wordt de weg aangelegd, wie heeft er iets aan? Het is een kwestie van het openen van een weg in de woestijn en richting geven aan dit pad, zodat je niet zult verdwalen in de woestijn. Het gaat erom zó te werken dat de weg recht is, goed gemaakt, waar degene die er loopt niet moe wordt.
Het is een Koninklijke weg, gemaakt om een Herder met Zijn schapen te laten passeren, zonder dat ze onderweg risico's lopen; zij zijn het die als koningen op die Koninklijke weg zullen gaan; deze weg is een plaats voor de zwakken; de kracht van de Heer manifesteert zich in het toebereiden van een veilige ruimte voor de zwaksten. 
Tussen Jeruzalem en Babylon, wordt een woestijn een plek die tot plaats van hoop wordt. En dit is het goede nieuws: hoop op het onverwachte, een pad in de woestijn.
Aan een verbannen volk, een uiteengevallen samenleving, wordt een ruimte om te leven voorgesteld als een ruimte van hoop: de ruimte van een pad dat een nieuwe wereld uit de woestijn voortbrengt. Ze worden vervolgens uitgenodigd om hun situatie te herlezen in het licht van hun geschiedenis, om hun terugkeer te zien als een nieuwe Exodus in de woestijn, maar dit keer met een weg waar God hen vergezelt. Hoop is een pad. De mensen lopen alleen door hoop op het woord van een God die ze niet meer konden zien of horen.

3. En deze God die zichzelf weer openbaart door de hoop op een pad te geven, is een Scheppende God. Dat is mijn derde opmerking.
De tekst zelf geeft met zijn poëzie, met behulp van vele parallellen een ritme, en adem, aan het geschapen en herschapen universum. In wat volgt uit Jesaja 40, deze reorganisatie van de kosmos door de ene Schepper God, wordt later beschreven.

Omdat het pad dat zich opent een pad met een richting is, heeft het een doel, het gaat over de hele aarde om, maar leidt naar een punt waar God Zich zal manifesteren, om te verschijnen (10-11); en Hij verschijnt als een herder, voorzichtig met Zijn kudde, die even kwetsbaar is als het droge gras en de bloem van het veld die verwelkt. Het is de adem van God die ons leven geeft, die doet ontkiemen, vrucht geven; en deze overvloed is onbetaalbaar, heeft leven in zich. Het centrale punt van deze nieuwe ruimte van hoop, zoals hoofdstuk 55 zal zeggen, is de plaats waar de druppel water de plant die ontkiemt raakt.
En dit wordt gezegd door een volk van verbannenen, dat geen eigen plaats heeft; ze zijn de ontwortelden die spreken over gewortelde planten die groeien.

Want hier hebben we een politieke scheppingstheologie!
God is de enige die God kan worden genoemd omdat Hij de Schepper van de wereld en de meester van de geschiedenis is.
Hij is een kracht die tussenbeide komt in de geschiedenis!

Dit idee, dat de God van Israël de enige God in het universum is (43: 11), is een nieuw idee. Er is niet langer een nationale religie (een koning, een tempel, een land); we moeten gaan zoeken naar deze God en Zijn getrouwheid, in de zwakte van de bloemen van het veld, in de kwetsbaarheid van een onveilig pad.

Hier komt de identiteit van God en de identiteit van het volk ter sprake. De God die zichzelf onthult, Schepper en meester van de geschiedenis, is een God die Zich een weg zoekt, die altijd verderop wacht op Zijn volk, in een volgende fase.
En het volk hier ontvangt een profetische roeping. Het beleeft collectief wat verschillende profeten individueel beleefden.
Je moet voorwaarts gaan, er op uit gaan op een open weg in de woestijn. Je identiteit is dit: zoeken en teruggaan en doorgaan. Het is een volk dat zijn identiteit voor zich heeft, niet in zijn verleden, het is een volk dat pas weer geboren wordt, wanneer een mogelijkheid van heerschappij en heerschappij is gewist.

III. Welnu, wat kunnen wij lezers van deze sterke en compacte woorden in de 21e eeuw doen met dit alles?
Ik zou willen zeggen dat we opnieuw enkele richtlijnen kunnen opstellen en een aantal vragen moeten stellen.

De richtlijnen:
- Deze God, die mensen in Jesaja's tijd ontdekken, is onze God, is de God tegen wie Jezus zegt "Vader". We kunnen het nieuwe Testament niet loskoppelen van al dit levende profetische geheugen, maar wij moeten onszelf herkennen in dit volk dat geroepen is om profetisch te zijn, om troost en hoop te verkondigen.

Wij kunnen opnieuw deze roeping krijgen om te spreken, om iets te zeggen over de wereld waarin we leven. Er zijn moeilijke tijden, zoals die uit Jesaja 40, en misschien ook wel de onze, waarin hoop moet worden herbouwd; en dan moeten we uitzoeken welke beelden onze tijdgenoten kunnen aanspreken.
1) een eerste vraag zou zijn: hoe de Schepper God, God van het leven en hoop te verkondigen?

- De hoop die Jesaja verkondigde, is niet hoop op een God van de natuur, maar is hoop op een God die (ons) met de natuur bevrijdt. Schepping is die van een God van oorsprong en doel. Er zijn geen heilige ruimten meer, geen tempels, maar de hele aarde is geheiligd.

- Om jezelf te gaan zien als bloemen van veld of kruid dat snel gaat verwelken, heb je een bepaalde houding nodig ten opzichte van het bestaan: je moet van jezelf erkennen dat je een onderdeel van de schepping bent, en weten dat we ons bestaan van een Ander hebben ontvangen. Het is een onvoorwaardelijk geschenk, in een logica van genade van de Schepper.

2) een tweede vraag over de troost: hoe kunnen onze protestantse Christelijke kerken vandaag dragers zijn van troost voor allen die de chaos van de wereld niet aankunnen?

De hoop bestaat uit alle gebaren van geven en troosten, en het terug geven van hun waardigheid aan vrouwen in de gevangenis, aan ouderen waar niemand naar luistert, aan kinderen in kwetsbare situaties, aan families die risico lopen op sociale uitsluiting. Deze gebaren zullen een weg openen voor iedereen om weer op te staan.

Maar het goede nieuws is dat God er is, op de onveilige wegen, waar mensen lopen, dan is het op deze wegen wij moeten zijn. De eerste verhalen uit Genesis vertellen ons dat we in een diaspora leven, op weg na ons vertrek uit Eden; onze identiteit is om er op uit te gaan, te lopen en van de weg een gebied van hoop te maken. Een theologie van de hoop is een theologie van de weg. De belofte is dat al deze paden een richting kunnen krijgen, om zinvolle levens-trajecten te zijn, die geteld en gedeeld kunnen worden. Hopen is lopen; maar dit pad heeft een richting en daar komt de derde vraag:

3) Hoe kunnen we ons pad richting geven? Hoe herken je en hoe bouw je zo’n open ruimte van hoop voor onze samenlevingen in onze kerken?  De Bijbel een boek is met meer uitgangen dan ingangen. We hebben hier te maken met de fundamentele kern van het Oude Testament, de eerste vijf boeken spreken vooral over de Exodus en omvatten niet de verovering van het Land. Maar om te zien waar deze uittochten, deze EXODUSSEN, op uit lopen, moet je praten, vertellen! We moeten ruimte laten om naar de verhalen van anderen te luisteren en al die paden samen te voegen.
De weg is dan een luisterruimte
.

Tegenwoordig nemen we zeer zelden de tijd om naar de verhalen van anderen te luisteren. Als we praten met mensen die om naar Europa te komen zulke lange en zware reizen hebben gemaakt, zeggen ze vaak dat niemand hun geschiedenis wil horen of hun redenen om hier te komen. In veel verenigingen en kerken zijn er wel zeer gastvrije mensen die bereid om hen uit te leggen hoe dingen hier worden gedaan, waarheen ze moeten gaan om dit en dat op te lossen, maar het is veel moeilijker om hen te laten luisteren naar wat zij weten, wat zij hebben meegekregen van hun familie... In Italië, op Lampedusa, werkt een oecumenische groep samen met migranten en ze zoeken hoe ze in iedereen een persoon met een bepaalde geschiedenis kunnen vinden, geen administratief nummer. En als ze daar weggaan, proberen ze hen te volgen, om te weten wat er met hen gebeurt in hun leven.

En vaak, als je luistert, verandert de manier waarop je kijkt.
Onze kerken zijn altijd tamelijk multicultureel, er komen steeds nieuwe mensen bij met visies die van de onze verschillen. Het is niet gemakkelijk, niet voor degenen die er al lang waren, noch voor degenen die er bij komen. Iedereen kan zich wel eens niet op zijn plaats voelen.
Maar het gaat om het opbouwen van een pluralisme met een richting.
Denk aan de verschillende stemmen die de boodschap van Jesaja 40 opbouwen. Daar moet je op verdacht zijn. Hoop is, zoals in deze kerk gebeurt, ondanks alle moeilijkheden wat betreft menselijke en financiële hulpbronnen en al wat mensen drijft, ernaar te zoeken hoe we de leden van de kerk kunnen trainen met degelijk Bijbels en theologisch vormingswerk, te denken aan het opwekken van roepingen voor het pastoraat, je voor te stellen hoe je levende gemeenten moet bouwen, ook al zijn ze maar heel klein. De weg van de hoop is, zegt Jesaja in het vervolg van hoofdstuk 40: de weg van intelligentie, van wijsheid.

Ik geloof eerder dat het heel belangrijk is om nu opnieuw te gaan werken aan onze relatie met de Bijbel. Want een van de knooppunten die onze kerken in alle (Latijnse) landen van Europa delen, is de Bijbelse tekst, en in het bijzonder van het gebruik dat we ervan maken in onze ethische overdenkingen. Het gesprek met de teksten van toen, zoals de redacteurs van Jesaja dat voeren - hoe kunnen wij ons dat eigen maken? Hoe zullen wij het beroep verstaan dat dit Schriftwoord op ons doet? Door ons telkens weer te bevragen op wat wij denken en doen, maar dat ons ook middelen aan de hand doet om het in praktijk te brengen? Luisteren naar teksten en hun geschiedenis is als het luisteren naar mensen: het verandert perspectieven, vooroordelen. In dit alles denk ik dat het heel belangrijk is om in gedachten te houden wat Jesaja opwerpt: onze identiteit hebben we voor ons en niet achter ons.
Dan kunnen we op weg gaan, ruimte van hoop!   
            Corinne Lenoir


KERK

Het sacrament van de gemeenschap.
Een verslag van Daniel Muños, (blogger sinds 2008) vanuit Málaga.

Op 13 october 2019 gingen we ter kerke in Málaga. Sinds we hierheen verhuisd zijn, hebben we gekerkt bij een inclusieve Protestantse Gemeente in het centrum van de stad. Een Gemeente die oorspronkelijk gesticht is met de hulp van Nederlandse Protestanten in de Jaren 80 van de 19e eeuw[1]. Sindsdien is het op en neer gegaan met hen. De laatste tientallen jaren was het knokken, maar de laatste tijd lijkt er een nieuwe wind te waaien. Een nieuwe stagiair, Rubén, heeft een groeiproces bevorderd, zowel in aantallen, maar ook geestelijk. Er zijn nieuwe mensen bij gekomen, en er zijn discipelschaps-initiatieven gestart. Rubén wordt in november officieel predikant, maar nu heeft hij ons er al geleidelijk toe gebracht om steeds meer Jezus’ visie op het Koninkrijk Gods te omarmen, dat groter is dan de kerk, maar dat de plaatselijke kerken omvat als een sacramentele uitdrukkingsvormen van gemeenschap. Laatste week stuurde Rubén iedereen in de kerkelijke WhatsApp Groep een bemoedigend berichtje, dat eindigde met de woorden: SOMOS COMUNIDAD (we zijn <een> gemeenschap). Wat een mooie manier om ons er aan te herinneren, dat we met elkaar verbonden zijn, dat onze paden elkaar gekruist hebben, en dat we worden uitgenodigd om samen te reizen, terwijl we de voetstappen volgen van de Rabbi uit Nazareth.

1. Leden van de kerkenraad (2e Rubén, r. Eva Sosa). 2. De Gemeente van de kerk van de Verlosser in Málaga. (Ds. Eva Sosa met kleurrijke stola)

Uitspraak geluidshinder.
3-10-2019 Een uitspraak van het Hooggerechtshof Madrid heeft een vordering van de gemeente Madrid nietig verklaard, waarbij de Iglesia de la Resurrección I.E.E. (C/ Butrón 20) verplicht werd om de hoogste schaal van geluidsisolatie toe te passen, vergelijkbaar met die voor speelhallen etc. terwijl voor de eredienst slechts een klein orgeltje wordt gebruikt. Een lagere rechter had dit al gunstig beoordeeld, maar de Gemeente Madrid was in beroep gegaan. Dit beroep is nu verworpen. De grondwet staat vrijheid van Godsdienstuitoefening, en het Hof bepaalde dat de vereiste maatregelen onevenredig zouden zijn. Kortom: het vonnis zou een juridisch precedent kunnen scheppen dat het criterium van de gemeenten wijzigt, niet alleen in Madrid, maar in de rest van de Spaanse gemeenten, waardoor de vestiging van kerken makkelijker wordt.


[1] Het Evangelie in Spanje had voor hen het huis in bezit, dat aan de kerk was nagelaten door een Nederlandse dame. De Protestantse kerk kon geen rechtspersoon zijn, en dus niet erven. Zodra de wet veranderde, hebben we het fraaie pand, waarin o.a. een school was gevestigd, - nu een opvang voor vluchtelingen -  aan hen overgedragen.


I.E.E.: namen Comité Permanente:
Voorzitter:             Ds. Alfredo Abad
Vice-Voorzitter:      Ds. Marta López Ballalta
Secretaris 1:          Ds. Israel Flores Olmos
Secretaris 2:          Mevr. Dámaris Ruiz
Penningmeester:    Mevr. Ruth Camacho
Assessor 1:            Ds. David Manzanas
Assessor 2:            Ds. Mariano Arellano



Spanje
Verkiezingen.
Voor de vierde keer in vier jaar zijn er op 10 nov. 2019 in Spanje algemene verkiezingen geweest. De PSOE heeft gewonnen met 28,26% (= 6.7 miljoen stemmen). De PP is gestegen naar 21% (5 miljoen) en wordt zo de tweede grote politieke partij, terwijl de extreem-rechtse VOX verraste met 15,23% (3,6 miljoen van de stemmen), en een derde plaats krijgt. De grootste verliezer is Ciudadanos die van 4 miljoen stemmen is gezakt naar 6,85% of wel 1,6 miljoen de stemmen. Unidas-Podemos bleef ongeveer gelijk met 2,4 miljoen van de stemmen (en dat is 10,6%). Binnen twee dagen verraste de MP vriend en vijand door een principeovereenkomst te sluiten, zodat een regering snel zou kunnen worden gevormd. Op maandag 30 december 2019 hebben de PSOE en Unidas-Podemos toch een regeerakkoord ondertekend, hetgeen de weg vrij maakt voor de allereerste coalitieregering van Spanje.


Internationale dag voor de uitroeiing van armoede in Spanje

17 oktober 2019 is uitgeroepen tot de Internationale dag voor de uitroeiing van armoede, waarbij ook in Spanje wordt stilgestaan bij de extreme armoede. Volgens gegevens leven er in Spanje 2,5 miljoen inwoners in ‘pobreza severa’ ofwel extreme armoede d.i. 5,4% van de Spaanse bevolking. Het is de eerste keer in drie jaar tijd dat dit aantal is gestegen.

Een kwart van de bevolking (12 miljoen personen) loopt het risico op armoede of sociale uitsluiting. Meer dan de helft van de Spanjaarden heeft daarnaast moeite om financieel het einde van de maand te bereiken. Miljoenen mensen kunnen deze winter waarschijnlijk geen verwarming aanzetten omdat ze de rekening niet kunnen betalen terwijl ze ook geen vlees, kip of vis kunnen eten en geen geld genoeg hebben voor onvoorziene uitgaven.

Zelfs het hebben van een baan neemt in veel gevallen de armoede niet weg. Een-oudergezinnen, vrouwen met kinderen en 65-plus-sers lopen een groter risico op armoede in Spanje. Volgens een rapport van het Europese netwerk voor de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting (EAPN) is de crisis niet de oorzaak van armoede, maar heeft deze periode de armoede wel verdiept en verbreid.


Tussen 2008 en 2014 zijn de armoedecijfers enorm gestegen. Toen begon een langzame daling die in 2018 is vertraagd: de Europese indicator voor armoede en sociale uitsluiting (AROPE) daalt minder dan een half punt, tot 26,1%. Twaalf miljoen mensen leven nog steeds op de rand van de armoede.

Het AROPE-percentage in Spanje is op 7 na het hoogst van alle landen van de Europese Unie, alleen in Bulgarije, Roemenië, Griekenland, Litouwen, Italië en Letland is het erger.


Sefardische Joden.
In ons berichtenblad nr. 83 kon u een artikeltje lezen over de koning, die in een soort Herstelpoging de Sefardische Joden in Spanje ten paleize ontvangt. Na de grote Jodenvervolging die eind 15e eeuw plaatsvond, kwam men tot de conclusie dat de voorouders toch wat waren doorgeslagen. In het Decreet van het Alhambra gaven de ‘Katholieke koningen’ destijds het bevel alle practiserende Joden hun landen uit te zetten.

. Plus allen van wie men de bekering tot het Christendom niet vertrouwde. Voor een deel was het pure roofzucht, onder het mom van vroomheid, want de Joden verbeurden geld en goederen. Vier jaar geleden mochten deze Sefardische Joden weer ‘terug’ komen, als ze tenminste konden aantonen dat ze Sefardische wortels hebben, Ladino spreken, of een Spaanse achternaam hebben. Dat moest allemaal wel via de notaris gebeuren, en lang niet iedereen die in aanmerking zou kunnen komen, kon die kosten betalen. Bovendien moesten ze ook een soort inburgeringsexamen afleggen. Toch zijn er in 60 landen over heel de wereld ruim 130.000 aanvragen ingediend bij de Spaanse notarissen. Maar je moest ook nog naar Spanje reizen, of een advocatenkantoor de klus voor je doen. Dat liep in de duizenden! Van de 4,3 miljoen Sefardische Joden hebben er uiteindelijk misschien 60.000 het hele traject afgelopen. Op 4 october liep de termijn voor het aanvragen van dat Spaanse paspoort af, en de allerlaatste weken is en nog een kleine stormloop geweest. Want zo zijn wij mensen.
[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[


Gepensioneerden protesteren in Madrid voor betere pensioenen

17 oct. 2019 Terwijl alle aandacht van de pers gericht is op Catalonië zijn er in Madrid duizenden gepensioneerden uit meerdere delen van Spanje aangekomen om te protesteren voor betere pensioenen. Zo wil men een minimum-pensioen van 1.080 euro en een pensioen dat gerelateerd is aan de Consumentenprijsindex (CPI). Er waren twee marsen naar Madrid gekomen, nl. uit Bilbao in het Baskenland en Cádiz in Andalusië. Naast de ‘pensionistas’ die mee liepen in de marsen, kwamen er ook 115 bussen naar Madrid. In Madrid kwamen ze samen, en vormden ze een stoet, met gepensioneerden in rolstoelen en met krukken voorop, om richting de Tweede Kamerte lopen/rijden. Velen hebben niet meer dan 769 € anderen zelf minder dan 400 € en eten soms maar één keer per dag. 17% van de Madrileños zijn met pensioen. Vaak zijn zij dan ook nog de enige kostwinners van de hele familie.


In Memoriam  Julio Roberto Asensio

Ds. Julio Roberto Asensio do Santos (1-6-1939 – 15-11-2019) werd tot voorzitter van de Comisión Permanente der Iglesia Evangélica Española gekozen bij de synode van 1989 in Pedreña, Santander. De krant El País vermeldt op
15 october 1989 deze benoeming en tekent aan dat hij zoon en kleinzoon van Protestanten is. (Het ís in die tijd iets als je kunt zeggen dat je al zoveelste generatie Protestant bent…)
Actief in de kerk, ging hij studeren aan het SEUT, waarbij hij woonde in het  Porvenir; daar leerde hij zijn eerste echtgenote kennen: Cristina Rodríguez. Zij kwam ook uit een Protestantse familie, uit Besullo. Ze kregen 3 kinderen. Als predikant sinds 1-6-1969 was Julio o.a. zeer actief in de I.E.E. tijdens de Synodes en in de versch. classes waar hij werkte. Hij diende in Cartagena, Santander, Zaragoza en in twee gemeenten in Madrid: in Noviciado en Bravo Murillo.
Na het overlijden van Cristina huwde hij Matilde Peña, uit Protestants Extremadura, en samen werkten ze aan het vastleggen van de Protestantse herinneringen van de kerken in Extremadura, en speciaal die van Ibahernando.

Hij zal worden gemist als een harde werker, en een Protestant in hart en nieren.



Bestuur
Tijdens de laatste bestuursvergadering heeft onze assessor Parel Poortman het verzoek geaccepteerd om vice-voorzitter te wor­den, nu de voorzitter nog steeds door omstandigheden niet in staat is veel tijd aan de Stichting te besteden. Zo ging zij met de secretaris - die hier verslag van deed - naar Spanje! Zij sprak namens de Stichting woorden van verbondenheid en van Uw betrokkenheid in vriendschap, giften en gebed. Dat werd zeer gewaardeerd!

Maar nog steeds zijn wij op zoek naar nieuwe leden van het bestuur. We zijn op zoek naar u, naar jou!!!!
Als u hart hebt voor de Spaanse Protestanten, als je het Spaans enigszins beheerst, als de Heer het in uw hart legt om u/je in te zetten, neem dan contact op met een van ons.
030-2318402 verbindt met de secretaris en info@evangelie-in-spanje.nl weet ons ook te vinden. We wachten op jou of op U.


Financiën

Pensioenen

Het feit dat de Spaanse Staat een naar spelletje speelt, en op alle niveaus uitspraken probeert te torpederen, waarin Spaanse rechters zich houden aan de uitspraken van het Europese Hof, maakt dat de I.E.E. (en ook andere kerken) op hoge kosten worden gejaagd. Zelfs werd er in een geval het uitgekeerde bedrag met flinke rente teruggevorderd! Dat is niet alleen schadelijk voor de bankrekening van de I.E.E., die diep in het rood staat, maar ook voor de zielerust van de betrokken personen.
Dus strijk over uw hart, en geef wat U missen kunt voor uw zusters en broeders in de Heer. Ze hebben uw steun hard nodig.


Natuurlijk is het de productie van het Berichtenblad niet gratis, al verzorgt uw secretaris al het afdrukken, vouwen en nieten thuis.
Wij voegen geen overschrijfformulieren bij, dat kost bizar veel vertelde men ons.
Maar wij hopen wel dat u van tijd tot tijd ook Spanje gedenkt.

De Penningmeester heeft om de kosten van de bankrekeningen te drukken de rekeningen beperkt tot:
NL08FVLB0226110753 t.n.v. ‘Het Evangelie in Spanje’ te Zeist
Nu geld op de bank niets meer opbrengt, en voornamelijk geld kost, is dat een noodzakelijke ingreep gebleken.

Met uw hulp willen we onze bijdrage aan de predikantssalarissen blijven geven, en als U een ander doel specificeert, zorgen wij ervoor dat het via de Centrale Kas van de I.E.E. ter plekke komt.

Van de Penningmeester:
Tot dusverre werd in 2019 aan giften € 1.049 ontvangen. Mede dankzij inkomsten uit het vermogen, dat in het recente verleden verminderd is door bijdragen aan de Spaanse predikantspensioenen, kon meer overgemaakt worden naar Spanje. 
Voor de predikantssalarissen maakten wij in 2019 € 9.000 over, en voor de pensioenen € 195. 
Met name de pensioenen leggen een te groot beslag op de middelen van de Iglesia Evangélica Española. Ondanks gewonnen juridische procedures is deze kwestie nog steeds niet geregeld door de Spaanse regering. 

Uw bijdragen zien wij graag tegemoet op bankrekening
NL08FVLB0226110753 t.n.v. ‘Stichting Het Evangelie in Spanje’ te Zeist. 

G.B. van Delft.                                                         Penningmeester


Gedicht                                                    León Felipe

Más sencilla                                             Eenvoudiger

Más sencilla... más sencilla.                      Eenvoudiger... eenvoudiger.
Sin barroquismo,                                     Zonder barok,
sin añadidos ni ornamentos.                     Geen extra’s of ornamenten.
Que se vean desnudos                              Laat ze er naakt uitzien
los maderos,                                            de stukken hout,
desnudos                                                 naakt
y decididamente rectos.                            en zeer beslist recht.
«Los brazos en abrazo hacia la tierra,       ‘Armen die de aarde omhelzen,
el mástil disparándose a los cielos.»           de staander die ten hemel ópschiet.’
Que no haya un solo adorno                      Laat er geen enkel ornament
que distraiga este gesto...                          zijn om dit gebaar af te leiden…
este equilibrio humano                              dit menselijke evenwicht
de los dos mandamientos.                          van de twee geboden.
Más sencilla... más sencilla...                      Eenvoudiger... eenvoudiger...
haz una cruz sencilla, carpintero.                timmerman, maak ‘n eenvoudig kruis.


Uitgezocht voor u door Joel Cortés


Wij wensen U en de uwen een mooie Kersttijd en een gezond en gezegend Nieuw Jaar 2020!