Colofon:

Het Berichtenblad is een uitgave van het bestuur van de Nederlandse Stichting ‘Het Evangelie in Spanje’  die beoogt de zaak van het Evangelie in Spanje  - in nauw overleg met de Spaanse Evangelische kerken zelf -
vanuit de wijde kring der Nederlandse Protestantse kerken naar beste krachten te bevorderen.

Eindredactie:  G.A. Voerman - van Haselen
Geerte Bolwerk 25          3511 XA  Utrecht
info@evangelie-in-spanje.nl         
website:  www.evangelie-in-spanje.nl

MEDEDELINGEN VAN DE ADMINISTRATIE

Vriendelijk verzoeken wij u adreswijzigingen door te geven aan:
Geertebolwerk 25, 3511 XA Utrecht.           
Voor uw medewerking zeggen wij u hartelijk dank.

BIJDRAGEN
Bijdragen voor ons werk zien wij graag tegemoet op rekening NL58ABNA0456774068 of op NL46INGB0000315800 ten name van
‘Het Evangelie in Spanje’ te Zeist.

Los Reyes Magos…

 
Op Epifanie – 6 januari – viert de Christenheid in het Westen de komst van de drie 'koningen' die de Koning der koningen hun eer komen betonen. Zij buigen zich voor Hem neer, dus aanvaarden ze Zijn heerschappij over hen. Volgens de traditie brachten deze wijze mannen goud, wierook en mirre mee voor het Kind.
Epifanie staat voor het verschijnen op de Troon van deze Heerser, en daarmee is dan de Kersttijd voltooid en bekroond.
 
Het Evangelie spreekt niet over koningen, over aantallen of namen, maar spreekt over Magiërs. Geleerden, en daarom machtige mannen, die komen uit de richting van Perzië. Ons woord magiër, in het Spaans : mago, komt daar dus indirect vandaan!
 
In Spaans sprekende landen is dit kerkelijk feest echter een combinatie is van ons Sint Nicolaasfeest en het Angelsaksische Kerstfeest: met vooral veel lekker, cadeautjes en ook grote cadeaus, met plezier               en partijtjes. De Drie Koningen uit het Oosten, ("los Reyes Magos del Oriente") ontvangen brieven van kinderen en brengen hun in de nacht voor Epifanie geschenken. Elk van de koningen wordt gezien als de vertegenwoordiger van een continent: Europa (Melchior), Azië (Caspar) en Afrika (Balthasar).

Volgens de traditie bezoeken zij op hun kamelen de huizen van de kinderen, vergelijk Sinterklaas bij ons op diens schimmel. Soms zetten de kinderen drinken klaar voor elk van de drie Koningen, of in andere streken eten voor de kamelen. Want die kamelen eten alleen in díé nacht! 
Bijna overal worden optochten gehouden waarbij de Koningen de kinderen snoepjes toewerpen. Dat zou al sinds 1886 gebeuren.

In Spanje maken bepaalde mensen zich tegenwoordig erg druk over het gebruik dat Balthasar gewoonlijk wordt gespeeld door een blanke, met een zwart gemaakt gezicht. Het zou veel beter zijn, vinden velen, daar een echte zwarte voor in te huren. Een heel andere insteek dan bij ons!
 
Helaas heeft onder de druk der tijden menig stadsbestuur besloten om het komend feest drastisch te beperken of zelfs af te gelasten.

En er zullen weer veel meer gezinnen zijn dan in vorige jaren, waar de kinderen al blij zijn met wat snoep, of warme kleding…

Tegelijk viert de commercie een dans om het gouden kalf, een dans die de rijken verlokken moet tot bizarre aankopen.
 
En het Jezus-kind ligt in Zijn kribje.                                                               
GVvH 

Samen verantwoordelijk voor een andere wereld.
 
75^ste Synode Iglesia Evangélica Española – 31 oktober tot 3 november 3013, Rincón de la Victoria.
 
1. Van 31 oktober tot 3 november 2013 vond in Rincón de la Victoria, bij Málaga, de LXXV  Synode plaats van de Spaanse Evangelische Kerk (I.E.E.).
De kerk telt ongeveer 40 gemeenten waarvan een aantal vacant is, verspreid over 7 presbiterios (classes). Ruim 75 afgevaardigden (minder dan gewoonlijk vanwege de economische crisis) woonden deze tweejaarlijkse gebeurtenis bij. Bovendien waren er gasten en oecumenische relaties uit onder meer Noord-Ierland, de Verenigde Staten (van de groeiende Latijns-Amerikaanse kerken daar) en uiteraard Nederland.
De synode genoot de gastvrijheid van het Presbiterio van Andalusië en was ondergebracht in een hotel vlak aan het strand van de Middellandse Zee. De opening op Hervormingsdag was in het bekende oecumenisch centrum Los Rubios (de lokale pastoor sprak een hartelijk woord van verwelkoming, wat de goede verhoudingen met de katholieke kerk in deze zuidelijke regio onderstreept). De sluitingsdienst vond plaats op zondag in de sfeervolle kerk van Málaga. Ds. José Manuel Mochón, al meer dan 20 jaren predikant van Málaga, en het 4 jaar geleden uit Mexico overgekomen predikantsechtpaar Israel Flores Olmos en pastora Eva Dominguez Sosa (Granada) vervulden de rol van gastheer/ -vrouw met verve.
 
2. Thema van de synode was ‘Samen verantwoordelijk voor een andere wereld. Ben ik mijns broeders hoeder?’ Veel aandacht was er voor de lezing van Ignacio Simal, predikant van de gemeente Betel in Barcelona. Ds. Simal benadrukte dat een kleine kerk als de I.E.E., ook als zij weinig macht en invloed heeft, zich niet mag terugtrekken uit de wereld, maar in trouw aan het Evangelie haar verantwoordelijkheid voor het historische moment moet verstaan. Het gaat erom binnen het heersende ‘imperium’ met zijn systemen van onrecht en bedrog in het hier en nu vrije sociale ruimten te creëren. Een tegenbeweging van Messiaanse gemeenschappen kan zichtbaar maken dat er een andere samenleving mogelijk is, een microkosmos van mensen die dankzij Gods genade weten dat zij ‘dood zijn voor zonde en ongerechtigheid’ en ‘levend voor de gerechtigheid’ en daarom vrij van het ‘imperium’ en zijn totalitaire aanspraken. ‘De tafel van God nodigt allen uit zonder onderscheid en staat midden in deze wereld als verwijzing naar een wereld waarin niemand honger zal lijden.’
In de discussiegroepen wordt doorgepraat over de vraag hoe onze kerkelijke gemeenten de andere wereld concreet zichtbaar en tastbaar kunnen maken. Plaatst Ds. Simal in zijn massieve betoog niet te gemakkelijk in ideologische termen ‘bozen’ en ‘goeden’ tegenover elkaar?
Opmerkelijk is dat het woord ‘liefde’ geheel ontbreekt. Er zou al veel gewonnen zijn als de kerk in haar onderlinge relaties iets weet te laten zien van het nieuwe leven uit Gods genade.
 
3. Deze lezing werd voorafgegaan door het verslag van de voorzitter van het bestuur van de I.E.E., Joel Cortés. De voorzitter gaf een analyse van de realiteit van de kerk. Dat deed hij door de vijf punten aan te houden die de ‘Nieuwe strategie voor een kerk in missie’ (NEPIM) in 2003 definieerden. De vijf pilaren van de kerk zijn: gemeenschap, getuigenis, diaconia, viering en rentmeesterschap. Het plan NEPIM beoogde de I.E.E. een impuls te geven om de weg naar buiten te vinden in een missionaire wijze van bestaan. Joel Cortés stelde tot zijn teleurstelling vast dat er van de impuls van het begin weinig meer over is. Er is een nieuwe impuls nodig die over de hele kerk de verlangde dynamiek terugbrengt. Komt die er niet, dan loopt de kerk gevaar dat het hele proces uiteindelijk niets zal hebben opgeleverd. Per saldo zal er dan sprake zijn van terugval.

De voorzitter noemde het belangrijk dat de I.E.E. zich er niet alleen op beroemt open en tolerant te zijn, maar dat zij zich opnieuw bezint op haar identiteit, en de ruimte en de grenzen die deze identiteit inhoudt. ‘Wij moeten ons blijven herinneren dat wij historisch gesproken een kerk zijn, die de reformatorische/ presbyteriaanse en methodistische tradities in zich verenigt; dat verplicht ons trouw te blijven aan deze wortels.’ Cortés werkte de identiteit uit in drie elementen die bij elkaar horen: cohesie, differentiatie en integratie.
 
In zijn verslag refereerde Joel Cortés ook aan het ernstige financiële probleem van de predikantspensioenen. Hoewel het Tribunaal van de Mensenrechten in Straatsburg in het geval van Pastor Francisco Manzanas een gunstige uitspraak heeft gedaan, heeft de Spaanse regering nog steeds geweigerd naar deze uitspraak te handelen en is er triest genoeg nog geen eind gekomen aan de discriminatie van de protestanten op dit punt. Het zal de komende twee jaren een zware druk leggen op de begroting van de I.E.E.
De voorzitter van de synode sloot zijn rede af met een oproep om, in weerwil van alle problemen en dreigende ontwikkelingen, als minderheidskerk moedig voort te gaan in de uitvoering van de missie van de kerk, om waar maar mogelijk het zaad te zaaien in een eensgezinde inzet voor ‘een andere wereld’. Hier staat zijn hele verhaal.
 4. De synode besprak vervolgens de verslagen van de Presbiterios (classes). Er zijn regio’s waar sprake is van stabilisering of teruggang van gemeenten, maar ook van kerken die significant groeien. Van die laatste zijn Mallorca en Menorca bemoedigende voorbeelden. De kerken op deze eilanden zijn sterk missionair gericht en presenteren zich zeer betrokken in een misión integral waarbij evangelisatie en sociale actie overtuigend samengaan. Vanuit Menorca wordt zendingswerk ondersteund in Macedonië, Cuba, Colombia en Ecuador. Ook tijdens deze synode viel te proeven dat de financieel armere regio’s in het zuiden voelbaar lijden onder het overwicht van de traditioneel sterke kerken van het eigenzinnige Cataluña.
Of het gehoorde verwijt dat het synodebestuur te weinig aandacht geeft aan de zwakkere regio’s terecht is, blijft onduidelijk.
Opmerkelijk is de ontwikkeling van de kerk in Baskenland. In Bilbao ontstond via de volhardende bediening van ds. Samuel Arnoso een kleine gemeente. Na de komst van de Mexicaan Oscar Chavez, econoom en zakenman, en zijn echtgenote Ruth die zich als leken wijdden aan de opbouw van deze christelijke gemeenschap, groeide deze in korte tijd uit tot een kerk die voor 90% uit Latijns-Amerikaanse immigranten bestaat.
De kerk in Bilbao onderscheidt zich door Latijns-Amerikaanse vrouwen, die in Spanje werk zijn komen zoeken en daarbij niet zelden zijn vastgelopen, op te vangen en een nieuw thuis te geven. Op andere plaatsen in Spanje en elders in Zuid-Europa zijn vergelijkbare processen te zien: niet-Europese immigranten voegen zich in kleinere inheemse protestantse kerken en geven die een niet-westers stempel in viering en getuigenis, wat soms leidt tot revitalisering en vernieuwing, soms ook tot overname.
 
5. Uit de verslagen van de diverse departementen en instituties van de kerk komt naar voren dat er veel werk wordt verzet vanuit de I.E.E. Veel waardering ontvangt het Seminarie SEUT. Sinds kort is het SEUT door de overheid officieel erkend als Theologische Faculteit. Deze instelling heet voortaan dan ook trots: Facultad de Teología. Recent heeft de nieuwe faculteit vijf nieuwe predikanten afgeleverd. (De Diasporacollecte van 2009 was voor drie van hen.) De opleiding vindt uitsluitend plaats via cursussen op afstand en programma's on-line. In zijn presentatie aan de synode geeft de coördinator Rainer Sörgel een overzicht van het uitgebreide cursusmateriaal voor predikanten en leken waarvan druk gebruik wordt gemaakt, ook vanuit andere kerken en culturen. Nog een nieuwtje: over enkele maanden verhuist de faculteit van El Escorial naar El Porvenir in Madrid en komt dan in één gebouw met instellingen van de Fliedner Stichting.        

6. De I.E.E. acht de oecumenische relaties van grote waarde. De directeur van FEREDE die de belangen van de Spaanse protestantse kerken bij de nationale overheid bepleit brengt de groeten over van zijn organisatie die 2600 kerken vertegenwoordigt. Hij onderstreept alles te doen wat in het vermogen van de FEREDE ligt om de pensioenkwestie zo spoedig mogelijk tot een goed einde te brengen en daartoe nog recent met de minister te hebben gesproken. De I.E.E. besluit tot actieve deelname aan de recent opgerichte Nationale Raad van Kerken.
In deze raad zijn met name de Anglicaanse Kerk en Orthodoxe kerken vertegenwoordigd, overeenkomstig de structuur van de Europese Raad van Kerken (CEC). Ook nam de synode een voorstel over om de zich ontwikkelende contacten met protestantse kerken in Cuba aan te halen.
 
7. Over het verslag van de penningmeester valt uitvoeriger te lezen in een bijdrage van de penningmeester. Groot punt van zorg is de dramatische financiële situatie van de kerk. Met pijn in het hart moet men overgaan tot verkoop van gebouwen. De presentatie leidt tot emotionele reacties en geloofsuitspraken: ‘Wij geloven niet in een kerk van stenen, maar in een gemeenschap van levende mensen.’ Ten aanzien van de voortdurende discriminatie betreffende de pensioenen wordt besloten om met alle beschikbare middelen te zoeken naar recht.  
 
8. Bij de verkiezing van het nieuwe bestuur (Comisión Permanente) van de I.E.E. werden Joel Cortés en Alfredo Abad opnieuw respectievelijk tot voorzitter en algemeen secretaris verkozen. Bijzondere vermelding verdient het feit dat de Mexicaanse predikant Israel Flores (Granada) nu ook deel uitmaakt van het bestuur, waardoor de Latijns-Amerikaanse inbreng in de kerk ook formeel wordt erkend en aan kracht zal winnen.
 
9. Tegen het eind van de synode vonden hooglopende discussies plaats ten aanzien van homoseksualiteit en een door de I.E.E. in te nemen stellingname betreffende de inzegening van homoseksuele paren in het bijzonder.
Er lag over het voorstel op tafel om het werk van de commissie Ethiek en Seksualiteit te beëindigen en een breder theologisch onderzoek te beginnen waaraan vanuit de lokale gemeenten zou worden deelgenomen in Bijbelstudie en beraad. De discussie leidde tot een compromis: het gesprek in de kerk wordt voortgezet en geïntensifieerd. Daarbij wordt uitgegaan van respect voor de grote verscheidenheid van opvattingen, rekening houdend met de grote gevoeligheid van het thema.
 
10. In mijn korte toespraak tot de synode bracht ik de groeten over uit Nederland. Ik uitte mijn diepe bewondering over het feit dat de I.E.E. een weg is ingeslagen waarin zij zich in een uiterst moeilijke tijd niet in de eerste plaats zorgen wil maken over haar eigen voortbestaan, maar zich vanuit haar integrale missie vooral wil bekommeren om de armen en vergeten groepen in de bredere samenleving, tot in Latijns-Amerika toe. Ook benadrukte ik de aloude contacten die er bestaan tussen de Stichting Het Evangelie in Spanje en de Spaanse Evangelische Kerk. Als bewijs daarvan overhandigde ik de voorzitter van de I.E.E. een envelop met oude foto’s en vergeelde kranteknipsels uit de ‘oude archiefdoos’ van de St. Evangelie in Spanje.           W.v.Laar.                                            


Indrukken van de 75^e Synodevergadering van de Iglesia Evangélica Española
 
Van donderdag 31 oktober 2013 tot en met zondag 3 november 2013 woonden wij de Synodevergadering bij in Rincón de la Victoria in de omgeving van Malaga. Het motto was “Verantwoordelijk voor een andere wereld” met een verwijzing naar de tekst uit Genesis “ben ik mijns broeders hoeder”.
 
In de late donderdagmiddag wandelden wij in de heerlijke zon naar het hotel waar de vergadering plaats zou vinden via de boulevard met uitzicht op de Middellandse Zee. Vervolgens vond de inschrijving plaats. Daarna vonden de eerste hartelijke begroetingen plaats met Alfredo Abad (secretaris van het dagelijks bestuur) en andere bekenden van voorgaande Synodebezoeken. Wij hadden meegekregen een groot aantal oude foto’s die bij verzorging van het archief van Het Evangelie in Spanje verzameld waren. Enkele van “Los Rubios” hadden wij bij ons. Die toonden wij aan Alfredo. Zij bleken 50 jaar oud en één was aan de achterzijde beschreven en voorzien van handtekening van Alfredo’s grootvader. Later hebben wij deze foto’s hem aangeboden.
 
Voor de openingszitting gingen wij met twee autobussen naar het ongeveer 5 kilometer verder gelegen “Los Rubios”.
Dit ontmoetingscentrum voor jongeren bleek al tot ver in 2014 volgeboekt te zijn. De opening werd in de Iglesia de Jesús geleid door de predikanten van Los Rubios en Málaga. Er was begeleiding van een koor. Daarna keerde men terug naar Hotel Elimar.
 
Vrijdagmorgen begon de zitting met vaststelling van de notulen van de voorgaande Synodevergadering, informatie van de voorzitter en huishoudelijke mededelingen. Na een pauze hield Ignacio Simal een inleiding met stellingen. Vervolgens volgde een eerste groepsdiscussie over de stellingen. Daarbij viel het op dat de reacties, naar Nederlandse begrippen, soms meer praktisch en soms meer Bijbels gefundeerd waren.
 
Na een lange pauze voor lunch en mogelijkheden voor onderlinge contacten, die wij ook daarvoor benutten, werd de zitting voortgezet tot acht uur ’s avonds met uitvoerige informatie over commissies en classes. Hierover werden vragen gesteld en volgde weer nieuwe informatie. Uit het geheel bleek een grote betrokkenheid.
 
Op zaterdagmorgen werd één en ander voortgezet en volgde informatie over instituten en financiën. Over dit laatste zal ik vervolgens informeren.
In de middagpauze volgde het vaste ritueel van de groepsfoto van de afgevaardigden.
Ook op deze dag hadden wij weer ontmoetingen met onder meer de andere buitenlandse afgevaardigden uit Ierland en die namens Spaans sprekenden in de Verenigde Staten. Een vertegenwoordiger van Pro Hispania die ook aanwezig was, hebben wij niet ontmoet.
 
In het tweede deel van de middag viel nog op de toelichting op het verslag van het ouderenzorgcentrum Bet-San door de directrice Cristina Ruiz. Daarbij trof het mij hoe zij met veel minder middelen dan wij in Nederland gewend zijn uit te geven, 63 ouderen huisvesten en verzorgen, aan 8 dagverzorging bieden en 4 in aanleunwoningen. Gemiddelde leeftijd 82 jaar, waarvan in 2012 71% dementerend.
 
Alleen de behandeling van het verslag van de protestants-christelijke school “El Porvenir” leidde tot vragen of er niet te veel invloed ontstond van rooms-katholieke zijde.
 
Ook het verslag van de commissie ethiek en seksualiteit leidde tot een discussie die eindigde met een compromisvoorstel.
 
Tenslotte vonden op zaterdagavond de stemmingen plaats over de verschillende vacatures. De voorzitter van het dagelijks bestuur werd met grote meerderheid herkozen. Op zijn verzoek voor een periode van 2 jaar. Voor zijn plaatsvervanger waren 3 stemmingen nodig.
 
Op zondag vond de slot kerkdienst plaats in de Iglesia del Redentor. Door de verkeerssituatie in Malaga waren wij daar later. De kerk was zo vol, dat wij slechts een staanplaats in het portaal konden vinden. Tijdens de dienst bracht een gelegenheidskoor het lied “Een vaste burcht is onze God” ten gehore.
 
Wij zien met genoegen terug op goede vergaderdagen, waar in goede sfeer veel details over het functioneren van de kerk naar voren kwamen. Vele goede contacten werden versterkt of er ontstonden nieuwe.
 
Gerard van Delft                                                                                 november 2013
_________________________________________________________________________________________________________________

Enkele punten uit de documentatie van de 75^e Synodevergadering

Pensioenen
 
Uitgebreid verslag wordt gedaan van het proefproces van de emeritus-predikant Francisco Manzanas. Conclusie is dat ondanks de positieve uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens de Spaanse overheid nog niet tot wetswijziging is overgegaan. Deze beoogde wetswijziging zal opname van de gepensioneerden in de sociale verzekering mogelijk moeten maken.
 
Door het dagelijks bestuur wordt via verschillende politieke kanalen gepoogd hier beweging in te krijgen.
 
Overeenkomstig het voorstel van het DB heeft de Synode de volgende uitspraken gedaan:

1. Het steunen van de aanklacht tegen de historische schending van de rechten van onze gepensioneerden, met alle middelen die binnen ons bereik liggen.
2. Een nieuw proces aanspannen tegen de dubbele moraal in de financiering van kerkelijke instellingen die leidt tot het aanhangig maken van de kwestie van de discriminatie van de financiering bij het Tribunaal voor de Rechten van de Mens .

Uit het cijfermateriaal blijkt dat de uitgaven voor de pensioenen in 2011 € 123.000 en in 2012 € 115.000 vergden van de centrale kas.
Dat is respectievelijk 42% en 31 % van het totaal der uitgaven.

Het Evangelie in Spanje
In een uitvoerig gedeelte over internationale betrekkingen wordt melding gemaakt van de goede contacten met de broeders in Nederland, die 'door het publiceren van hun bulletins hun betrokkenheid bij onze kerken tonen. Ondanks het afhaken van veel organisaties blijven zij met Pro Hispania de I.E.E. trouw steunen'. Er wordt voorts de steun voor de financiering van de pensioenen vermeld en een nauwe samenwerking.

Financiën

Het resultaat van de centrale kas daalde van € 65.000 positief in 2011 naar € 87.000 negatief in 2012. Het positief resultaat in 2011 was met name het gevolg van € 124.000 buitengewone baten en lasten.
De rentelasten namen toe met ruim € 4.000.

Als naar de balans gekeken wordt, valt op het zeer hoge deel dat is vastgelegd in gebouwen en de van € 260.000 tot € 108.000 teruggelopen liquide middelen. Weliswaar staat daar een behoorlijk eigen vermogen tegenover,  maar dit is doordat het is vastgelegd in gebouwen uiterst moeilijk liquide te maken terwijl er ook langlopende schulden zijn van € 2.000.000. Het beleid is erop gericht om te proberen gebouwen te verkopen, maar in een tijd van dalende prijzen is dat heel moeilijk.

Anders dan wij in Nederland gewend zijn, komt op de balans geen pensioenvoorziening voor. Uitgaande van € 115.000 uitgaven hiervoor kan de gekapitaliseerde verplichting op € 1.500.000 geraamd worden.

Gerard van Delft                                                                                  november 2013


Uit het archief…

In het archief vonden wij een bijzondere brief van 13 september 1961.


Zeer geachte redactie,

Zoudt U mij willen inlichten, of er in Nederland een vereniging of genootschap bestaat, dat zich ten doel stelt de onderdrukking der protestanten in Spanje te bestrijden?
Ik heb dit eens vernomen, doch kan mij de bron van deze informatie
niet meer herinneren.
Als overtuigd Katholiek is mij deze doelstelling zeer sympathiek en ik zou mij gaarne als lid willen opgeven.

Met deze vraag zou ik U niet lastig vallen, als ik niet overal elders hiermee was vastgelopen. 
Een postzegel voor antwoord sluit ik hierbij. 

                                                U Bij voorbaat hartelijk dankend,
            verblijf ik,
        met oprechte hoogachting,

            Godfried Bomans.

Archief
 
In ons vorige berichtenblad vroegen wij om mensen die ons wilden helpen het archief klaar te maken voor archivering elders. 
Helaas kwam daar weinig respons op, maar de mensen die wel reageerden deden dat ook van harte. 
Voor één van hen bleek de datum die overbleef ongeschikt, maar dankzij extra hulp van familie bleek het uiteindelijk mogelijk de klus in één dag te klaren.

Wij zijn de vriendelijke Lutherse gemeente in Utrecht bijzonder dankbaar, die het wijklokaal belangeloos ter beschikking stelde, en de gastheer aldaar, die ons met koffie, thee en koekjes bijstond.
Onze vroegere secretaris, drs. R.M.K. Van der Grijp (rechts) legt de voorzitter uit waarom hij oordeelt dat bepaalde documenten wel of niet in het archief opgenomen dienen te worden. Zijn expertise werd zeer gewaardeerd.

Twee dochters en vier kleinkinderen van de vice-voorzitter ziet u  hier om hem heen. 
Zij verzetten een groot deel van het werk. 
Mede dankzij hun inzet konden wij tegen zes uur het pand verlaten met een geordend archief in de auto van de voorzitter, die het vervolgens aan het archief van het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme van de Vrije Universiteit heeft overgedragen.

Stemmen uit Spanje over de democratie.
 
Het was te verwachten dat, na de opgravingen van de stoffelijke resten van slachtoffers uit de Burgeroorlog, zich een discussie zou ontwikkelen over de huidige toestand van het democratische systeem, dat nu alweer zo'n veertig jaar in Spanje functioneert. Ontegenzeglijk is er in dat land na Franco een andere wind gaan waaien. Alleen al de vrijheid van meningsuiting die wij in ons deel van Europa zo ijverig koesteren staat garant voor een wezenlijk ander geestelijk klimaat in de Spaanse samenleving.
 
Als wij even niet in de rekening betrekken dat Spanje zeer zwaar door de economische crisis is getroffen,  zijn wij van onze positie uit geneigd al snel tevreden te zijn met de koers die de regering in het maatschappelijk verkeer officieel als norm aanhoudt. 
Maar hoe denkt het Spaanse volk daar nu zelf over?         
En wat vindt men ervan in Protestantse kring?
 
In dit artikel wil ik gaarne doorgeven wat ik aan geluiden opvang in het evangelische milieu. En daarna wat hier tot ons komt aan kritiek uit een meer filosofische omgeving.
 
Om te beginnen laat ik de stem horen van een predikant van aanzien onder de geünieerde (U.E.B.E.) Baptisten.
Zijn naam is Juan Maria Tellería Larrañaga.
 
Hij had er met zoveel verlangen naar uitgezien dat de hoopvolle verwachtingen, die gewekt werden in de aanvang van de nieuwe tijd, vervuld zouden worden, maar daarin is hij zeer teleurgesteld. Deze teleurstelling wordt door velen in dat grote Protestantse kerkgenootschap met hem gedeeld. In politiek opzicht klaagt hij over corruptie, verborgen tegenwerking en de aanwezigheid van familieleden van de vroegere heersende klasse in het huidige bestel. Hij wil met deze opmerking echter alleen aangeven, dat de teleurstelling zo hard aankwam, omdat gaandeweg bleek dat de tijd van de Burgeroorlog nog niet definitief beëindigd was.
 
Op godsdienstig gebied signaleert hij een onmacht, en zelfs een onwil, van de huidige machthebbers om het Protestantisme een rechtvaardige en eerlijke plaats te geven, ook al is die in de grondwet verankerd. Hij wijst op het onverklaarbare verschijnsel, dat de staat, die zich krachtens de grondwet godsdienstig neutraal verklaart, in de praktijk de Roomse kerk economisch ondersteunt via oneigenlijke trucs, die niemand om de tuin leiden. Geheel onbegrijpelijk is hem de steun aan Opus Dei en aan de Legionairs van Christus[1], de bijdrage aan de kosten van het bezoek van de Paus, etc.  In schril contrast staat daar aan protestantse kant tegenover de onvermoeibare strijdlust die nodig is om recht te verkrijgen in de kwestie van de pensioenen voor predikanten. Het is toch eigenlijk te gek voor woorden dat een Europees Hof eraan te pas moet komen om Spanje dwingend te wijzen op rechten van zijn burgers als die niet R.K. zijn. Het voor ds. Manzanas gunstig uitgevallen vonnis heeft tot nu toe overigens nog geen practische gevolgen gehad. Een Spaans spreekwoord zegt dat wie met de overheid van doen heeft lang moet wachten. (Co-sas de palacio van despacio). [2]
In verschillende autonome provincies is voorts een zekere discriminatie op te merken. Wat bizonder steekt is dat Moslims gemakkelijker toestemming van de overheid krijgen om een moskee te bouwen dan protestanten voor een nieuw kerkje. De opsomming van klachten door ds. Tellería gaat nog door, maar hier is o.i. nu wel voldoende duidelijk dat het hem in de genoemde kwesties om principiële zaken gaat, die een grondige wijziging van mentaliteit vereisen. Daarom vermelden we nog één situatie die hem ter harte gaat, en die wij ook in ons eigen land aantreffen. Hij wijst er met klem op, dat Jezus Zijn kerk opdraagt om in te gaan tegen alles wat de overheid ons wil voorschrijven tegen Zijn geboden in. Wij zijn geroepen om op te komen voor de menselijkheid, ook in de maatregelen van de overheid. Ieder mens in nood moet hulp ontvangen als hij ziek is, en hulp aan hulpbehoevenden mag nooit strafbaar zijn. Tot zover de woorden van ds. Tellería.

II. Ook in academische kring wordt op het functioneren van de democratie stevige kritiek uitgebracht, o.a. door een filosoof, dr. Alfonso Ropero Berzosa.  Hij heeft opgemerkt dat de staat tegenwoordig geneigd is zich terug te trekken uit de bemoeienis met het sociale vangnet, waaraan vroeger juist grote aandacht werd besteed. Onafhankelijk van de bezuinigingen die de crisis ons oplegt, groeit de overtuiging dat de ondernemers en de vrije markt de welvaart genereren en tegelijk de beste verdeling daarvan onder de bevolking tot stand brengen. Het is volgens hen niet wenselijk dat de overheid met haar bureaucratie hierin remmend en soms zelfs verstikkend ingrijpt.

Dr. Ropero vraagt zich af of het met die rechtvaardige verdeling wel zo vanzelf goed komt als wordt verondersteld. Hij meent bovendien dat reeds bij de bron van alle gewin gekeken moet worden naar een breed scala van de kosten, die bij het verkrijgen daarvan een rol spelen.
Wat zijn bijvoorbeeld de ecologische gevolgen? Welke schade bedreigt de mensen die bij het project betrokken zullen worden? Hoe is de huisvesting van gezinnen geregeld? In welke kas zullen de baten vloeien?
Veel vragen dus, want er komt heel wat om de hoek kijken.  

Kortom: overal waar vragen met betrekking tot rechtvaardigheid kunnen worden gesteld heeft de overheid een cruciale taak en mag ze niet gemakzuchtig achterover leunen.
Zelf heb ik rond 1955 persoonlijk geconstateerd, dat de dictatuur zich veroorloofde alleen haar eigen aanhangers een menswaardig bestaan te bieden.
De Republikeinen telden als overwonnen vijanden eenvoudig niet mee.
En de Protestanten bestonden administratief zelfs niet. (Behalve voor de politie!)

Om zijn standpunt te onderbouwen beroept dr. Ropero zich op de wetgeving van Mozes. Wie zich in de daarin gegeven voorschriften verdiept, zal ontdekken, dat onze God menslievend is en de wetgeving een taak toebedeelt om te waken voer de armen, de weduwen en de wezen. Een overheid die zich aan God gebonden weet zal er goed aan doen zich niet terug te trekken, maar juist daar haar verantwoordelijkheid te tonen, waar de rechtvaardigheid haar ingrijpen noodzakelijk maakt.
Daarom was ik verheugd dat ds. Ropero blijkbaar van mening is dat democratie verplicht tot erkenning van rechtvaardige aanspraken van zwakkere groepen in de samenleving. En tegelijkertijd stel ik met enige droefenis vast dat de overheid in Spanje gevaar loopt zich niet te gedragen naar de bijbelse grondslagen die het fundament van de Westerse cultuur vormen.

Dat de Staat zelf het probleem is, veroorzaakt het algemene protest en de teleurstelling in het democratisch gehalte van overheidsoptreden.

Het zal u duidelijk zijn dat dr. Ropero’s ideeën niet alleen een geldige kritiek op de toestand in Spanje inhouden, maar ook voor andere landen gelden. Impliciet worden wij uitgenodigd ook onze eigen regering in de rekening te betrekken.
AV  

'Soms vind je, met enig geluk, bij het afval een beetje recht…'

Drie-eenheid volgens Spanjaarden…

Attributen van de personen van de Drieëenheid.

Karakteristieken	De Vader	De Zoon	De Heilige Geest
Wordt God genoemd	Galaten 1: 1 en 3	Johannes 1:1	Handelingen 5: 3-4
Schepper	Jesaja 64:8	Johannes 1:3	Job 33:4
Van nature eeuwig	Psalm 93:2	Micha 5:2	Hebreeën 9:14
Woont in de gelovige	2 Corinthe 6:16	Efeziërs 3:17	Romeinen 8:9
Doet doden opstaan	Johannes 5:21	Johannes 6: 39-40	Romeinen 8:11
Heeft een wil	Mattheüs 7:21	Lucas 22:42	1 Corinthe 12:11
Spreekt	Mattheüs 17:5	Johannes 5:25	Handelingen 13:2
Geeft leven	Johannes 5:21	Johannes 6:33	Johannes 6:63
Bemint	Johannes 14:23	Johannes 15:9	Romeinen 15:30
Doorgrondt het hart	Jeremia 17:10	Openbaring 2:23	1 Corinthe 2:10
Alwetend	Psalm 139:1-4	Johannes 2:25	1 Corinthe 2:10-11
Alom Aanwezig	Jeremia 23:23-24	Mattheüs 28:20	Psalm 139:7-10
Heiligt	Leviticus 22:23	Hebreeën 10:11,14	2 Tessalon. 2:13
Wordt verdrietig	Genesis 6:6-7	Lucas 19:41	Efeziërs 4:30
Wordt Heer genoemd	Lucas 1:32	Handelingen 2:36	2 Corinthe 3:17
Bewaart de gelovige	Johannes 10:29	Johannes 10:28	Efeziërs 1:13
Geeft macht over de zonde	Johannes 17:15	Johannes 8:36	Romeinen 8:2,13

Deze lijst is niet volledig, maar laat wel zien dat het overduidelijk is dat de Vader, de Zoon en de Heilige Geest karakteristieken vertonen die laten zien dat het drie aparte Personen zijn die een perfecte eenheid vormen, en samen één Wezen zijn. 
(Ik heb niet alle tekstplaatsen gecontroleerd, maar ik hoor graag van u als iets niet klopt!
GVvH)

Interview met ds. Mochón.
De oecumene tussen de verschillende christelijke denominaties is in Malaga al een feit.

De oorsprong van de Spaanse Evangelische Kerk (I.E.E.) in Malaga dateert van 1885. Thans is José Manuel Mochón (*1957 in Granada) de dienstdoen-de predikant van een van de kerken in Malaga, en wel die samenkomt in de calle Ollerías. Hij is lid van de Diocesane Pastorale Raad, en dat is weer een stap verder in het oecumenisch werk in ons Diocees, schrijft Encarni Llamas Fortes in het bisdomblad van Malaga. (Op Facebook staat dat zij hem 'een schat van een man' vindt.) Op het moment van het interview was ds. Mochón bezig met de voorbereiding van de Synode van zijn kerk, die 31-10  tot 3-11 plaats vond in Rincón de la Victoria.
 
Hoe kwam uw roeping aan het licht?
 
Ik werd geboren in Granada, en was van jongs af aan lid van de Iglesia Evangélica Española. In mijn jeugd voelde ik de behoefte mij zo te scholen dat ik de kerk beter van dienst kon zijn, en de mogelijkheid deed zich voor mij te wijden aan het pastoraat binnen onze kerk.
In 1983 stuurde men mij, na dat ik mijn studie theologie aan het SEUT in Madrid had beëindigd, naar Sevilla, waar ik een jaar lang in de praktijk mee liep. Daarna bood men mij de gelegenheid om naar Malaga te komen om de verantwoordelijkheid op mij te nemen voor de gemeente die ik op dit moment dien in de calle Ollerías.
Ik heb twee zoons van 29 en 26 jaar.
 
Wat doet een predikant?
 
Het fundament is de zorg voor de gemeente in de verkondiging van het Woord, het toedienen van de sacramenten en het begeleiden van mensen in hun dagelijks leven. Een dienst die ook vrouwen verrichten. In de Iglesia Evangélica Española delen wij het pastoraat al geruime tijd met vrouwen. Op dit moment hebben wij vier dienstdoende vrouwelijke predikanten.
 
Waar bevindt zich de Protestantse kerk in Malaga?
 
Wij hebben twee gemeenten, een in de Calle Ollerías (l)

en nog een in el Rincón de la Victoria: het centrum Los Rubios.

Het gebouw aan de calle Ollerías is een klassiek gebouw dat een Nederlandse dame kocht met het doel er de Christelijke gemeenschap onder te brengen, en ook een paar scholen waar de kinderen leerden lezen en schrijven, zodat ze toegang kregen tot de teksten van het Evangelie, en zich konden ontwikkelen.
In dit centrum zitten wij sinds 1923, maar de geschiedenis van de Protestantse kerk in Malaga gaat terug tot 1885, in de calle Carretería.
Onze kerk heeft altijd het inzicht gehad dat een van de vormen om het Evangelie te verkondigen bestond in de aandacht voor de sociale noden van het moment. In 1885 was onderwijs een van die dingen waar behoefte aan was.
 
Een van de huidige pastorale diensten is de hulp aan de immigranten, nietwaar?
 
Sinds 20 jaar bieden wij in calle Ollerías onderdag aan een deel van een ONG die CEAR heet. (Comisión Española de Ayuda al Refugiado, d.i. Spaans Hulpcomité voor de Vluchteling) Daar is ruimte voor een opvangcentrum voor politieke asielzoekers en kwetsbare immigranten. De Protestantse kerk heeft deze ruimte gedurende 20 jaar gratis afgestaan, en wij vormen onderdeel van een werkgroep, waarvan ik sinds het begin deel uitmaak.
 
U bent lid van de Diocesane Pastorale Raad, is dat een verdere stap op weg naar de Oecumene, naar de dialoog tussen christelijke confessies?
 
Ik geloof dat het een heel belangrijke stap is, dat de bisschop mij anderhalf jaar geleden uitnodigde om als stemgerechtigde deel te nemen in de  Diocesane Pastorale Raad. Een erkenning, en een mogelijkheid om te participeren in het leven van de kerk, een belangrijke stap in de ontmoeting van christelijke confessies.
 
Is oecumene mogelijk in de kerk van Malaga?
 
Ongetwijfeld, ik ben er van overtuigd dat in Malaga, misschien wel omdat de stad van oudsher een ópen stad is, de oecumene al een werkbaar feit is. De eenheid is een inspanning van God, waar wij ons aan verplicht voelen. De weg die wij hebben afgelegd is tot zegen en ik voel mij dank-baar, zowel naar de katholieke kerk als naar de reformatorische kerk toe.
 
De komende dagen zult u de Synode vieren van de Protestantse kerken.
 
Die vieren wij om het jaar, en daar komen alle gemeenten en departementen van de Iglesia Evangélica Española bijeen. Het gaat erom dat wij samen delen wat wij in deze tijd hebben beleefd, en wij maken plannen voor het werk voor de komende jaren.

cdcdcdcdcdcdcdcdcdcdcdcdcdcdc

De resterende scholen zijn:
El Porvenir (1897) in Madrid, ca. 700 leerlingen;
Juan de Valdés (ca. 1965) in Madrid, ca. 1100 leerlingen;
Alfa & Omega (1979) in Denia, regio Valencia, ca. 400 leerlingen;
crèche/kleuterschool Betania (1971) in Jativa, regio Valencia, ca. 200 baby's en kleuters.

Overigens wordt dit Berichtenblad altijd thuis afgedrukt op onze eigen printer en op verantwoord papier, zodat de kosten worden gedrukt.
Maar die kosten zijn er natuurlijk wel…

Wist u dat…
 
Wist u dat de Spanjaarden onze manier van brood afhappen heel onfatsoenlijk vinden?
In Spanje is het ongepast om iets eerst in je mond te stoppen en er dan uit te halen.
Als wij een dubbele boterham of een belegd broodje afhappen valt dat voor hen in de categorie: vreselijk ongemanierd.
 
Brood breek je in stukken, en die stop je helemaal in de mond.
Dus ook een hap nemen van een stukje brood op uw eigen bord:
niet doen.
Afbreken of snijden.
Dat laatste is niet zoals het hoort, maar het kan er mee door.
Het is maar een weet…

Villancicos
 
Een villancico is een populair lied, altijd met een refrein, dat sinds de Middeleeuwen wordt gezongen, vooral rond het Kerstfeest...